Te weinig bewegen en te veel eten: die combinatie is vaak de oorzaak voor overgewicht. Maar bij sommige mensen is obesitas misschien te wijten aan hun genen. Amerikaanse onderzoekers ontdekten dat het eiwit ankyrin-B cellen aanzet tot het opslaan van extra vet.
Ankyrin-B is in alle soorten weefsel aanwezig. Het speelt een rol in het toelaten van stoffen in cellen en het binden van eiwitten aan het celmembraan. Eerder al ontdekten onderzoekers dat mutaties in het gen dat codeert voor ankyrin-B kunnen leiden tot verschillende aandoeningen, waaronder hartritmestoornissen. Een aantal jaar geleden zagen ze dat muizen met hartritmestoornissen die veroorzaakt werden door mutaties in ankyrin-B, dikker waren dan gezonde muizen met dezelfde leefstijl.
Grote vetcellen
Damaris Lorenzo van Duke University School of Medicine in de Verenigde Staten onderzocht muizen die dezelfde mutatie in ankyrin-B hadden als voorkomt bij mensen. ‘Bij zowel mensen als muizen blijkt deze mutatie de kans op diabetes type 2 te verhogen’, mailt tweede auteur Vann Bennett, eveneens van Duke University School of Medicine. De onderzoekers zagen dat de vetcellen van de mutatiemuizen twee keer groter zijn dan die van gezonde muizen die hetzelfde eten en net zo veel bewegen. Hun gewicht neemt nog verder toe wanneer ze voeding met veel vet eten en als ze ouder worden.
‘Pijn werkt verschillend bij mannen en vrouwen’
Mannen en vrouwen ervaren pijn op een verschillende manier. Artsen moeten zich hier meer van bewust zijn, stelt Esmeralda Blaney Davidson.
Lorenzo ontdekte dat de groei van vetcellen veroorzaakt wordt door de mutaties. Die zorgen ervoor dat glucose sneller dan normaal vetcellen instroomt en daar opgeslagen wordt. De mutaties komen bij een paar procent van de mensen voor. Een medicijn is er niet, maar je leefstijl aanpassen helpt wel. ‘Minder vet en veel bewegen is voor iedereen gezond, maar deze groep mensen heeft daar extra veel profijt van’, zegt Bennett.
De mutaties in ankyrin-B komen slechts bij een paar procent van de bevolking voor. Het kan daarom niet verklaren waarom we, zoals Vann Bennett meldt, over de afgelopen veertig jaar een toename van 20 à 30 procent zien van mensen met obesitas. Het grootste gedeelte van de toename is waarschijnlijk dus enkel te wijten aan te veel en te vet eten en te weinig bewegen.
Het onderzoek van Lorenzo en collega’s verscheen 13 november in PNAS.
Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.
Lees verder: