Wetenschappers hebben een door vetcellen geproduceerd hormoon ontdekt dat mogelijk bruikbaar is in de strijd tegen diabetes type 2 en obesitas.
Het hormoon werd gevonden in een genetische analyse van twee patiënten met neonatal progeroid syndrome (NPS). Patiënten met deze uiterst zeldzame aandoening – er zijn slechts enkele tientallen gevallen bekend – verouderen snel en hebben ongezond weinig vet. Onderzoekers van het Baylor College of Medicine in Houston, Texas ontdekten dat NPS-patiënten een tot nog toe onbekend hormoon missen, dat door de wetenschappers asprosin genoemd is. Hierdoor voelen patiënten zich futloos.
‘Deze resultaten zijn mogelijk van belang voor miljoenen mensen met een veelvoorkomende ziekte: diabetes’, vertelt onderzoeker Atul Chopra.
‘Depressie zit niet alleen in het hoofd, maar in het hele lichaam’
Psychiatrisch epidemioloog Brenda Penninx onderzoekt het verband tussen mentale en lichamelijke gezondheid.
Suikerspiegels
Experimenten bij muizen tonen aan dat het hormoon een rol speelt bij het handhaven van onze bloedsuikerwaarden, voornamelijk tussen twee maaltijden in. ‘Asprosin wordt dan door vetcellen afgegeven. Via het bloed bereikt het de lever, waar het de afgifte van glucose stimuleert,’ zegt Chopra. De stijging in bloedsuiker zorgt er ten slotte voor dat de productie van het hormoon weer geremd wordt.
Bij de twee NPS-patiënten, die het hormoon bleken te missen, wordt de suikerafgifte niet gestimuleerd tussen maaltijden door. Het zakken van hun suikerspiegel leidt ertoe dat patiënten zich moe voelen. ‘Ik heb inderdaad heel vaak honger’, zegt Abigail Solomon, een van de patiënten die bij het onderzoek betrokken was. ‘Ik eet vaak en veel. Ik begin meestal met zoete dingen en eet daarna pas eiwitrijke voeding.’
De bevinding dat asprosin de productie van glucose in de lever stimuleert, maakt deze resultaten ook voor diabetesonderzoekers interessant. Diabetes type 2 is het gevolg van insuline-ongevoeligheid, waardoor de bloedsuiker juist te hoog wordt.
Blokkade
‘Mijn droom is dat diabetespatiënten minder of geen insuline meer hoeven te spuiten’, zegt Chopra. ‘Misschien kunnen we patiënten eens per week antilichamen tegen het hormoon geven om hun bloedsuikerspiegel te verlagen. Dat zou betekenen dat patiënten minder insuline nodig hebben om hun bloedsuiker omlaag te brengen.’
Chopra’s team heeft al patent aangevraagd op het hormoon. Momenteel testen de onderzoekers een antilichaam om asprosin te blokkeren. ‘We behandelen muizen met diabetes en dat lijkt goed te werken’, zegt hij. De onderzoekers hopen binnen enkele jaren een klinische trial met mensen te starten.
Ook in obesitas lijkt asprosin een rol te spelen. Het hormoon dat de extreem dunne NPS-patiënten missen, is in mensen met obesitas juist verhoogd. Asprosinniveaus in het bloed van obesen zijn twee keer hoger dan in mensen zonder obesitas. ‘In onze volgende studie gaan we ons focussen op obesitas’, zegt Chopra. ‘Vermoedelijk gaat een toename in de hoeveelheid vet gepaard met een toename in asprosin.’
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees verder: