Een van de basisfundamenten van de taalwetenschap is aan het wankelen gebracht. Mogelijk bestaat er toch een verband tussen de klank van een woord en de betekenis.

Eeuwenlang ging taalwetenschappers ervan uit dat klank en betekenis ongerelateerd zijn, maar dat idee was nog nooit op grote schaal getest.
Hoe een woord klinkt, zegt misschien toch iets over wat het betekent.

De klanken waarmee we basale begrippen aanduiden, houden mogelijk verband met de betekenis van de begrippen. Dat blijkt uit omvangrijk statistisch onderzoek van een internationaal team van taalwetenschappers, gepubliceerd in vakblad PNAS.

Al eeuwenlang gaan taalwetenschappers ervan uit dat in natuurlijke talen klank en woordbetekenis ongerelateerd zijn, met uitzondering van bepaalde woorden die geluiden aanduiden, zoals piepen en ritselen. Dit idee was echter nog nooit op grote schaal getest.

'Stel een leeftijdsgrens in voor euthanasie bij psychisch lijden'
LEES OOK

'Stel een leeftijdsgrens in voor euthanasie bij psychisch lijden'

We moeten terughoudender zijn met het aanbieden van euthanasie bij psychisch lijden, stelt psychiater Jim van Os. Vooral bij jonge mensen.

De onderzoekers analyseerden 62 procent van de ruim 6000 talen die wereldwijd worden gesproken. Ze bestudeerden honderd woorden die basale begrippen aanduiden, zoals lichaamsdelen, persoonlijke voornaamwoorden en natuurverschijnselen.

Neus

De woorden bleken veel vaker dan je op basis van toeval zou verwachten overeenkomstige klanken te bevatten. Het woord voor neus bevat bijvoorbeeld in veel talen de klank neh en woorden die de kleur rood aanduiden, hebben vaak een r-klank. Ook waren sommige klanken opvallend vaak afwezig. Woorden voor ik bevatten bijvoorbeeld zelden de klanken p, b, t, s, r en l.

Omdat de patronen zich gevormd hebben in talen die onafhankelijk van elkaar zijn geëvolueerd, vermoeden de onderzoekers dat er een verband bestaat tussen bepaalde klanken en basale begrippen. Waarom dat verband er is, weten ze nog niet. Mogelijk komt het voort uit de structuur van de taalgerelateerde gebieden van het brein.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.

Lees verder: