De tijd dringt voor Marsrover Opportunity. Een zandstorm die de rode planeet sinds juni teistert begint af te zwakken, zodat de rover nu misschien genoeg zonlicht krijgt om zijn batterijen op te laden. Maar de NASA heeft een deadline van 45 dagen ingesteld; daarna worden de reanimatiepogingen gestaakt.

Opportunity werkt volledig op zonne-energie. Een zandstorm zoals de huidige, die meer dan 99 procent van het zonlicht tegenhoudt, kan daardoor fataal zijn. Op 10 juni ontvingen we voor het laatst een signaal van Opportunity. Sindsdien verkeert die in slaapstand. Zijn laatste restje vermogen gebruikt die om zijn batterijen warm te houden, zodat die bestand zijn tegen het ijskoude, zonloze Marsoppervlak.

opportunity-mars-nasa-new-scientist
Selfie van Opportunity in betere tijden (december 2004). Beeld: NASA

Nu het weer op Mars begint op te klaren, sturen operatoren Opportunity drie keer per week een wake-upcall. Daarbij dragen ze de rover op een teken van leven terug te sturen. Ze hopen dat de batterij dankzij de slaapstand intact is gebleven, en dat er nu een gunstige Martiaanse ‘stofduivel’ langskomt. Dat is een zwakke wervelwind die het zand van de zonnepanelen af kan blazen, zodat de rover zijn batterijen weer kan opladen.

‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
LEES OOK

‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’

Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.

Stofduivelseizoen

Op 30 augustus maakte de NASA echter bekend dat deze wake-upcalls slechts 45 dagen zullen worden voortgezet. Dat is een veel kortere reddingspoging dan in 2010 en 2011 bij voormalig collegarover Spirit.

‘We hebben elf maanden lang actief geluisterd naar een teken van leven van Spirit’, zegt Mike Siebert, voormalig missieleider van Opportunity. ‘Die herstelpoging maakte veel minder kans, maar toch gaven we die meer tijd.’ Bovendien, zegt hij, zijn de 45 dagen te kort om het Martiaanse stofduivelseizoen te bereiken. Juist in die periode, die in december begint, is de kans het grootst dat de panelen worden schoongeblazen.

Passief luisteren

De oprichters van Mars One kunnen niet wachten om mensen naar de rode planeet te sturen. In Mensen op Mars vertelt Joris van Casteren het dubieuze verhaal rond deze idealistische organisatie. Bestel het boek in onze webshop!

Halverwege oktober zullen de operatoren overgaan op enkele maanden ‘passief luisteren’. In die periode zullen ze Mars blijven controleren op signalen van Opportunity, maar zelf geen commando’s meer versturen. ‘Het is veel minder waarschijnlijk dat Opportunity op eigen houtje contact met ons opneemt’, sombert Siebert.

De rovers Opportunity en Spirit zijn beide ontworpen om 90 dagen op het Marsoppervlak te verblijven. Spirit heeft het meer dan twintig keer zo lang uitgehouden, en Opportunity bevindt zich zelfs in zijn vijftiende jaar. De huidige zandstorm is echter een van de hevigste die we ooit op Mars hebben gezien. Waarschijnlijk is daardoor de lange missie van de rover ten einde.

Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.