De nieuwe theorie van Erik Verlinde lost mogelijk twee van de grootste problemen in de moderne fysica op. Op het Gala van de wetenschap 2016 gaf ik een razendsnelle inleiding op die prangende kwesties. 

New Scientist-redacteur George van Hal plaveide de weg voor een bespreking van Erik Verlindes theorie. In 10 minuten legde hij de vinger op de zere plekken van de huidige theoretische fysica. Foto: Bob Bronshoff
Op het Gala van de wetenschap vertelde ik in 10 minuten over de grote problemen die Erik Verlinde met zijn theorie wil oplossen. Foto: Bob Bronshoff

De spannende ideeën van Erik Verlinde spelen zich af op een groots kosmisch toneel. Zo hebben we bijvoorbeeld van 95 procent van het heelal geen flauw idee waaruit het bestaat – het eerste grote probleem dat Erik Verlinde mogelijk oplost met zijn nieuwe theorie. Het is een probleem dat zich afspeelt op hele grote schaal. Op de schaal van sterrenstelsels zoals onze melkweg, bijvoorbeeld.

Astronomen hebben ontdekt dat deze stelsels snel rondraaien. Zo snel dat de buitenste sterren in deze stelsels eigenlijk stuk voor stuk uit het stelsel gezwiept zouden moeten worden. De enige reden dat dat niet gebeurt is zwaartekracht, veroorzaakt door de massa in die stelsels. Maar wie al die massa’s gaat optellen, komt wat tekort. Er moet dus extra massa – of extra zwaartekracht – in die stelsels zitten. Ziedaar de geboorte van donkere materie.

Dit is hoe we wiskundefobie te lijf kunnen gaan
LEES OOK

Dit is hoe we wiskundefobie te lijf kunnen gaan

Sarah Hart vertelt hoe we de angst voor getallen en formules weg kunnen nemen.

Op nog grotere schaal, is nog meer van het universum kwijt. Het universum dijt veel sneller uit dan je zou verwachten op basis van de zwaartekracht van alle sterrenstelsels in het heelal. Het is alsof het basale weefsel van de werkelijkheid vol zit met een soort anti-zwaartekracht die dienst doet als een gigantische kosmische fietspomp die de hele bubs continu oppompt.

'Elastisch Universum', het boek dat New Scientist-redacteur George van Hal schreef over de ideeën van Erik Verlinde. Bestel nu in onze webshop (€ 7,95)
LEESTIP Naar aanleiding van de publicatie van Verlinde schreef New Scientist-redacteur George van Hal het boek Elastisch Universum, waarin de baanbrekende ideeën van Erik Verlinde toegankelijk worden uitgelicht. Bestel nu in onze webshop (€ 7,95).

Tweede probleem

Dat brengt me bij het tweede probleem in de moderne fysica – het feit dat onze twee belangrijkste theorieën niet met elkaar willen samenwerken. Een probleem dat bovendien opnieuw draait om zwaartekracht. Want hoewel de algemene relativiteitstheorie van Einstein zwaartekracht vrij nauwkeurig beschrijft, wil dat in de quantumfysica maar niet lukken. Van de vier fundamentele natuurkrachten die fysici onderscheiden, is er eentje quantummechanisch volledig onbeschreven. En dat is de zwaartekracht.

Daarom is het niet gek dat een nieuwe visie op de zwaartekracht, zoals Erik Verlinde hem formuleert in zijn nieuwe theorie, op die twee problemen een oplossing kan geven. Hoe? Dat vertelde Erik Verlinde later op het Gala van de Wetenschap (en kunt u binnenkort hier terug kijken).

Wilt u in meer detail weten over de twee grote problemen die Erik Verlinde oplost? Kijk dan hieronder mijn inleiding op het Gala van de Wetenschap terug.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.

Lees verder: