Astronomen hebben bewezen dat een planeet rond Proxima Centauri draait, de ster die het dichtst bij de zon staat. De exoplaneet kreeg de naam Proxima b en is slechts vier lichtjaar van ons verwijderd. De planeet kan mogelijk buitenaards leven herbergen.
Vandaag publiceerden astronomen in het toonaangevende vakblad Nature het bewijs dat op relatief korte afstand van de aarde een rotsachtige exoplaneet draait. De afgelopen week doken in verschillende media al geruchten over de spectaculaire vondst op nadat het Duitse weekblad Der Spiegel dat in een bericht had gemeld.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
In Nature beschrijven de astronomen hoe de rotsachtige exoplaneet Proxima b rond zijn zwakke rode dwergster draait. Zij bewezen het bestaan van deze nieuwe wereld met behulp van de European Southern Observatory en gegevens van de Pale Red Dot-campagne.
Die campagne ging begin dit jaar van start met als doel om planeten rond Proxima Centauri te vinden. Binnen een half jaar ontdekten Guillem Anglada en haar team van de Queen Mary University of London al minuscule schommelingen in de positie van de nabije ster. De ster bewoog in cycli van elf dagen heen en weer, een kosmische deining die wel veroorzaakt moest worden door de zwaartekracht van een planeet, stelden de astronomen.
Deze rotsachtige exoplaneet noemden zij Proxima b. De planeet draait rondjes om zijn moederster op een afstand die kleiner is dan die van Mercurius tot de zon. Dit is precies in de bewoonbare zone van Proxima Centauri, de zone waarin vloeibaar water en dus leven mogelijk is. Bij rode dwergen zoals Proxima Centauri, die minder heet zijn dan de zon, ligt die zone namelijk dichterbij.
Atmosfeer?
Ignas Snellen, astronoom aan de Universiteit Leiden en niet betrokken bij het onderzoek, volgde het project aandachtig. ‘Het is fantastisch nieuws dat een planeet op zo’n relatief kleine afstand gevonden is,’ zegt hij. ‘De onderzoekers moeten nu bepalen of de planeet een atmosfeer heeft en waar deze uit bestaat. Koolstofdioxide en waterdamp zouden goede aanwijzingen zijn dat de planeet inderdaad levensvatbaar is.’
Onderzoekers bepalen de samenstelling van de atmosfeer rond een exoplaneet aan de hand van het sterrenlicht dat er doorheen straalt. De korte afstand van Proxima b ten opzichte van zijn ster gooit in dit geval echter roet in het eten. Hierdoor straalt meer licht van Proxima Centauri langs de atmosfeer dan erdoor. Zo ‘overschijnt’ de ster waarschijnlijk de observatie. De zeer krachtige European Extremely Large Telescope (E-ELT), die rond 2024 zijn eerste metingen moet verrichten, kan dat probleem hopelijk over enkele jaren oplossen, zegt Snellen.
Bovendien willen astronomen met de E-ELT ook meten op welke manier Proxima b om de ster draait. De planeet kan bijvoorbeeld synchroon roteren, zoals de maan om de aarde, waardoor één kant continu naar de zon gericht is. In dat geval is vloeibaar water alleen mogelijk aan de warme zijde. En als Proxima b draait om Proxima Centauri op een manier die vergelijkbaar is met de draaiing van de aarde om de zon, is het alleen rond de evenaar warm genoeg voor vloeibaar water.
‘Over een jaar of acht weten we vast meer over deze planeet,’ zegt Snellen. ‘Of er werkelijk leven mogelijk is valt nog niet in te schatten. Ik kan wel zeggen dat het waarschijnlijker is dat we leven ontdekken op Proxima b dan op Mars.’
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees verder: