Sterren in de Melkweg – inclusief onze zon – werden groter nadat ons sterrenstelsel zo’n 8 tot 10 miljard jaar geleden op een worst botste. Dat wil zeggen: een sterrenstelsel dat van astronomen de naam ‘de Worst’ kreeg.
Het kleinere sterrenstelsel werd bij die botsing aan stukken gescheurd. Bij dat proces kwamen gassen vrij die vervolgens als brandstof voor stervorming konden dienen.
De botsing tussen beide stelsels duurde in totaal vele honderden miljoenen jaren. Sterren van het kleinere stelsel kwamen daardoor terecht in vreemde worstvormige banen rond het centrum van de Melkweg – vandaar dus de naam.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Gigantische hoeveelheden gas
Wyn Evans van de University of Cambridge puzzelde samen met collega’s de geschiedenis van die botsing in elkaar. Dat deden ze op basis van gegevens die de Europese ruimtevaartorganisatie ESA verzamelde met behulp van ruimtetelescoop GAIA en verschillende telescopen op aarde.
De onderzoekers keken daarbij naar de huidige snelheden en de chemische samenstelling van de sterren in de Melkweg. Ze ontdekten dat de sterren met worstvormige banen tegenwoordig met grofweg 400 kilometer per seconde rond het centrum zwiepen, tweemaal zo snel als onze eigen zon en de overige autochtone sterren. Bovendien veranderen ze abrupt van richting elke keer dat ze aan het eind van hun worstbaan komen.
De botsing tussen de stelsels leverde bovendien gigantische hoeveelheden gas op waardoor de Melkweg nieuwe sterren kon maken en oude sterren verder kon opvoeren. Onder hen was onder andere de zon. ‘Sterrenstelsels zijn in wezen machines die gas omzetten in sterren’, zegt Evans.
Minder metalen
Hij stelt dat er al een schijf van sterren in het centrum van de Melkweg was en dat de extra gassen en materialen van het stukgescheurde worststelsel de stervorming een extra zwengel gaf.
Gegevens van de GAIA-missie die de snelheid van sterren beschrijven, zorgden ervoor dat het team de positie van elke worst-ster kon bepalen, waardoor ze vervolgens met telescopen op aarde hun chemische samenstelling konden afleiden. Dat liet zien dat deze worst-sterren een andere chemische samenstelling hadden. Ze bevatten minder metalen dan de autochtone sterren.
Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.
Lees verder: