Voor het eerst hebben astronomen een exoplaneet gevonden die kleiner is dan de planeten in ons zonnestelsel. De exoplaneet, genaamd Kepler-37b, is ongeveer even groot als de maan.
Na een heleboel grote en enkele middelgrote hebben sterrenkundigen nu ook een heel kleine exoplaneet ontdekt. Rond de ster Kepler-37 draait een planeet met een straal van ongeveer 2000 kilometer, minder dan eenderde van de grootte van de aarde. Daarmee is de exoplaneet (Kepler-37b) ruimschoots kleiner dan Mercurius en maar iets groter dan de maan. Waarschijnlijk is de kleine planeet rotsachtig en heeft ze geen atmosfeer of water.
Uit metingen van de Kepler-ruimtetelescoop was al eerder gebleken dat Kepler-37 drie planeten bij zich heeft. Een internationaal team van astronomen, waaronder Saskia Hekker van de Universiteit van Amsterdam, heeft nu de straal van die planeten bepaald door zogenoemde transits te analyseren. Dat zijn momenten waarop een planeet voor een ster langs beweegt en een deel van het sterlicht blokkeert.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Om de grootte van de exoplaneten te bepalen, moesten de sterrenkundigen eerst de grootte van de ster weten. Die achterhaalden ze door trillingen van de ster te analyseren. Die trillingen ontstaan door warmtetransport in de buitenste lagen van de ster. Hoe groter de ster, des te lager de frequentie van de trillingen.
De astronomen hebben ook de andere twee planeten rond Kepler-37 onderzocht. Die bleken een stuk groter dan hun broertje. De straal van Kepler-37c is ongeveer driekwart keer die van de aarde en Kepler-37d is zo’n twee keer zo groot als onze planeet. In onderstaande figuur zijn de drie exoplaneten samen met hemellichamen uit ons zonnestelsel op schaal weergegeven.
De vondst van Kepler-37b is volgens de sterrenkundigen opmerkelijk omdat ze zulke kleine planeten met de Keplertelescoop alleen bij de helderste sterren kunnen waarnemen. De ontdekking ondersteunt volgens hen de theorie dat kleine planeten veel vaker voorkomen dan grote planeten.
De resultaten zijn vandaag gepubliceerd in Nature.