Onderzoekers suggereren dat kiwi’s hun zichtvermogen mogelijk volledig gaan verliezen. De vogels lijken namelijk met hun andere zintuigen, zoals tast, smaak en gehoor, ook in staat om te overleven. Dit suggereert dat het behouden van goed zicht energieverspilling is.

Onderzoek naar de kiwi’s kan ons helpen verklaren hoe diersoorten hun zicht kwijtraken. Afbeelding: Malene Thyssen

De blinde vogels werden ontdekt tijdens een studie naar 160 rowikiwi’s (Apteryx rowi), gevonden in het Okaritobos op het Zuidereiland van Nieuw-Zeeland. Volgens Alan Tennyson van het Museum of New Zealand Te Papa Tongarewa in Wellington, had een derde van de vogels die ze tegenkwamen oogproblemen. Het opvallendst waren drie blinde vogels. ‘We waren enorm verbaasd toen we deze volledig blinde vogels in goede fysieke conditie aantroffen’, vertelt Christopher Murphy van de universiteit van Californië. Het is van geen andere vogelsoort bekend dat er in het wild een populatie bestaat van blinde individuen. Er zijn wel dieren, zoals mollen en blinde baarszalmen, die blind zijn. Zicht is blijkbaar niet altijd essentieel om te overleven.

Het onderzoek kan helpen verklaren hoe diersoorten hun zicht kwijtraken, een proces dat regressieve evolutie wordt genoemd. ‘De blinde rowikiwi’s bieden een uitgelezen kans om te bestuderen hoe visuele systemen evolueren en veranderen’, zegt Tennyson.

‘Ik probeer robots te ontwikkelen die ook echt een nieuwe stap maken’
LEES OOK

‘Ik probeer robots te ontwikkelen die ook echt een nieuwe stap maken’

Hoe werkt vliegen? Dat lijkt een simpele vraag, maar voor luchtvaarttechnicus en bioloog David Lentink is het een levenslange zoektocht.

LEESTIP In De zintuigen van vogels beschrijft Tim Birkhead, een van de grootste vogelkenners ter wereld, de zintuigen die vogels gebruiken om hun omgeving te interpreteren. € 19,99 Bestel nu in onze webshop.

Bijkomende schade

Volgens Tennyson vormen hun leefomgeving en leefwijze de voornaamste reden dat kiwi’s geen zicht nodig hebben. De vogels zijn namelijk ’s nachts actief en hun omgeving biedt een overvloed aan voedsel. Verder zijn er geen roofdieren die op hen jagen, afgezien van nieuwe diersoorten in hun leefgebied, zoals hermelijnen.

Andere onderzoekers speculeren dat een gen genaamd sonic hedgehog misschien verantwoordelijk is voor het zichtverlies. Het gen is belangrijk in de ontwikkeling van zicht. In andere dieren zou het verantwoordelijk zijn voor zichtverlies, zoals in de Mexicaanse blinde baarszalmen. Sonic hedgehog heeft niet zichtverlies als doel. Het gen zou in potentie de functie van tast en geursensoren in de lange snavel van de kiwi kunnen verbeteren. Dat dit ten koste gaat van het zicht is een bijkomstigheid.

‘De achteruitgang van de ogen kan worden gezien als ‘bijkomende schade’’, zegt Stanley Sessions van het Amerikaanse Hartwick College in Oneonta. Volgens Sessions gebeurt dit door de aanpassing van de vogels aan de manier waarop ze leven, namelijk ’s nachts. Hiervoor zijn functionerende ogen niet nodig. ‘Dat is onze beste gok over wat er in deze vogels gebeurt.’

De onderzoekers moeten wel opschieten, want er zijn nog maar vierhonderd van deze soort kiwi’s over in het wild.

Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.

Lees verder: