Je hebt vier uurtjes slaap gehad, ondertussen een aantal biertjes op en bent flink uit je dak gegaan bij goede artiesten. Kun je dan nog wel betrouwbare dingen vertellen over een misdaad die je net op het festival hebt gezien? Lilian Kloft van de Universiteit Maastricht is hier nieuwsgierig naar. Ze staat daarom met haar onderzoek op Lowlands Science.
Hoe onderzoek je of festivalgangers een gebeurtenis kunnen herinneren?
‘We laten ze social media-berichten zien. Daar stellen we een aantal vragen over, bijvoorbeeld of ze dit ook op het festival hebben gezien. Verder komen de festivalgangers terecht in een omgeving waar een misdaad wordt gepleegd. Ze krijgen een virtual reality-bril op waardoor ze het idee hebben dat ze zich in een bar bevinden. In deze bar kunnen ze rondlopen. Opeens krijgen ze dan een misdaad te zien. Hier krijgen ze wat vragen over, onder andere of ze nog weten hoe de mensen eruitzien die erbij betrokken waren.’
Maar waarom festivalgangers?
‘Deze mensen zijn vaak moe, omdat ze weinig slaap hebben gehad. Misschien hebben ze alcohol of wat drugs gehad. Die dingen kunnen allemaal invloed hebben op hun herinneringen. We willen weten of hun herinneringen op deze manier makkelijker vervalst kunnen worden.’
Softies? Sneeuwvlokjes? Niks daarvan – Gen Z is superkrachtig, zegt deze neurowetenschapper
Niks sneeuwvlokjes. Volgens neurowetenschapper Eveline Crone zijn hedendaagse jongeren juist sterk in een extreem ingewikkelde tijd.
Wat bedoel je met ‘herinneringen vervalsen’?
‘Andere mensen kunnen je herinneringen makkelijk beïnvloeden. Als je een vervalste herinnering hebt, dan herinner je dingen die niet echt gebeurd zijn, bijvoorbeeld dat je je sleutels in de woonkamer hebt neergelegd in plaats van de keuken, waar ze werkelijk liggen.’
Zullen mensen wel eerlijk zijn over hun alcohol- of drugsgebruik?
‘Ze mogen zelf invullen hoeveel ze hebben geslapen, hoeveel alcohol ze hebben gehad en of ze drugs hebben gebruikt. Maar dit gaan we ook nog meten. We gebruiken een blaastest om de hoeveelheid genuttigde alcohol te meten. Voor de drugstest verzamelen we in de mondholte speeksel met een wattenstaafje.’
Zijn de herinneringen van festivalgangers betrouwbaar?
‘We verwachten dat festivalgangers die weinig hebben geslapen en een aantal glazen alcohol hebben gehad eerder vervalste herinneringen hebben dan heldere mensen. Maar uit verschillende onderzoeken komen andere dingen naar voren. Het is niet helemaal duidelijk wat de invloed van alcohol is. Misschien zijn mensen dan juist wel beter in het herkennen van vervalste herinneringen.’
Meer Lowlands Science: