Pluto’s atmosfeer beweegt de verkeerde kant op vanwege een vreemde ‘hartslag’. Cyclische veranderingen in het stikstofijs op het oppervlak drijven winden aan die de andere kant op waaien dan de draairichting van de dwergplaneet.
Toen New Horizons in 2015 Pluto voorbijvloog, zag het NASA-ruimtescheepje een enorm hart op het oppervlak van de dwergplaneet. Een deel van dit hart is een diep bassin genaamd Sputnik Planitia, dat is gevuld met stikstofijs.
Wanneer de zon opkomt boven Sputnik Planitia, wordt het ijs warmer en verandert een deel ervan in gas, dat de atmosfeer in gaat. ’s Nachts koelt dit gas af en wordt het weer ijs in het bassin. Planeetwetenschapper en astronoom Tanguy Bertrand en collega’s van NASA’s Ames Research Center in Californië hebben nu een simulatie gebruikt die het weer voorspelt om te bepalen hoe deze cyclus de atmosferische circulatie van Pluto beïnvloedt.
Heino Falcke fotografeerde als eerste een zwart gat: ‘Nog mooier dan ik al die tijd had verwacht’
Heino Falcke, hoogleraar radioastronomie, maakte in 2019 de eerste foto van een zwart gat. Op dit moment doet hij onderzoek n ...
‘Net een hart’
‘Elke dag heb je iets dat we een hartslag noemen’, zegt Bertrand. ‘Je laat stikstof vrij in de atmosfeer en laat het weer condenseren op het oppervlak. Net een hart dat bloed rondpompt door het lichaam.’
De onderzoekers ontdekten dat deze cyclus stikstofwinden westwaarts rond Pluto laat waaien. Ze zijn het sterkst rond de westelijke rand van Sputnik Planitia. Daar lijken ze donkere strepen in het landschap achter te laten als ze uit het bassin stromen.
Uniek in het zonnestelsel
Deze winden zorgen ervoor dat de atmosfeer tegen de draairichting van de dwergplaneet in roteert, die naar het oosten om zijn as draait. Voor zover we weten, gebeurt dat nergens anders in het zonnestelsel.
Het onderzoek is gepubliceerd in het Journal of Geophysical Research: Planets.