Ons drinkwater moet schoon zijn, maar voor onze lucht zijn de regels een stuk minder scherp. Kwetsbare mensen hebben daar veel last van, stelt Tim Nawrot, professor milieu-epidemiologie aan de Universiteit Hasselt. Hij onderzoekt de effecten van fijnstof in de lucht op onze gezondheid.

Hoe onderzoekt u de gezondheidseffecten van fijnstof?
‘Op dit moment volgen we meer dan duizend moeders en hun kinderen. We kijken bij hen wat de invloed is van luchtverontreiniging op het DNA en de manier waarop dat wordt gelezen.

Tim Nawrot. Beeld: Universiteit Hasselt.

‘We zien dat de telomeren, de uiteinden van ons DNA, korter zijn bij mensen die meer zijn blootgesteld aan fijnstof. De lengte van de telomeren heeft mogelijk te maken met veroudering. Langere telomeren zouden DNA meer bescherming bieden tegen schadelijke effecten van buitenaf. Fijnstof kan je dus een deel van je leven kosten.’

‘Wat mensen allang vergeten zijn, staat nog geschreven in bomen’
LEES OOK

‘Wat mensen allang vergeten zijn, staat nog geschreven in bomen’

Met haar boomboor onderzoekt Valerie Trouet woudreuzen en reconstrueert ze wat die allemaal hebben meegemaakt.

Hoe groot is dat deel?
‘Het is moeilijk om exact te zeggen, maar met de huidige luchtkwaliteit in Nederland en België kost het ongeveer een jaar van je leven. De voornaamste effecten zijn zichtbaar bij de kwetsbaardere mensen: baby’s, kinderen en ouderen.

‘Mensen met longaandoeningen moeten bij hogere luchtverontreiniging meer antibiotica gebruiken. Ook worden bij longtransplantaties de donororganen vaker afgestoten als de ingeademde lucht verontreinigd is. Daarnaast worden mensen met hart- en vaatziekten eveneens beïnvloed door fijnstof.’

Is er iets wat mensen zelf kunnen doen om de effecten van fijnstof te verminderen?
‘Op het platteland is de luchtkwaliteit over het algemeen beter. Maar daar woon je misschien net naast een buurman met een houtkachel. Dan schiet je ook niks op.

‘Wat er moet veranderen, is dat mensen recht moeten krijgen op schone lucht. We hebben al schoon leidingwater, dat moet ook voor een schone lucht zo zijn. De huidige normen van de EU zijn een politiek compromis. Als we de volksgezondheid willen verbeteren, zullen we die normen moeten aanscherpen.’

Tim Nawrot is een van de sprekers op het evenement New Scientist Live: Fijnstof in Hasselt.

New Scientist Live: Fijnstof

Kan de lucht die je inademt je letterlijk ziek maken? Wetenschappers vermoeden dat dat wel het geval is als deze teveel fijnstof bevat, minuscule deeltjes die in je longen terecht komen en daar de kans op allerlei ziektes vergroten. Tijdens een speciale avond over dit belangrijke onderwerp op 15 maart 2017 praat New Scientist u samen met de universiteit Hasselt in één klap bij. Meer informatie, of schrijf je direct gratis in.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.

Lees verder: