‘Pas op, er wordt aan ons geknabbeld!’ Amerikaanse onderzoekers hebben bewegend beeld gemaakt van hoe een noodsignaal door een plant reist. Ze stelden vast dat calcium verantwoordelijk is voor het verspreiden van het alarm, en ze wisten het proces prachtig in beeld te brengen.
Een rups. Een sappig blaadje. Een beet. Alarm! Vanuit de plek waar de rups begon te knabbelen, raast een noodsignaal door de takjes en blaadjes van de plant. Een paar minuten later is de hele plant gealarmeerd: we liggen onder vuur.
Dat planten een alarmsysteem hebben, was al bekend. Eerder onderzoek had uitgewezen dat de neurotransmitter glutamaat het noodsignaal activeert. ‘We wisten dat een beschadigd blad een elektrische lading veroorzaakt die door de plant beweegt’, zegt onderzoeksleider Simon Gilroy van de University of Wisconsin-Madison. ‘Maar we wisten niet waar dit systeem uit bestaat.’ Het nieuwe onderzoek wees uit dat calcium, dat volop te vinden is in plantencellen, het elektrisch signaal transporteert.
Frans de Waal (1948-2024): ‘Zo speciaal zijn wij mensen niet’
Primatoloog Frans de Waal is op 14 maart 2024 overleden. In juni 2019 interviewde New Scientist De Waal. De les die hij meegaf: ‘zo speciaal zijn wi ...
In beeld gebracht
Het wetenschappelijk team maakte het alarmsysteem zichtbaar door een plant te ontwikkelen met een eiwit dat oplicht in de buurt van calcium. Zo konden de onderzoekers het signaal zien, als de alarmlichten van een voorbijrijdende ambulance. Een trage ambulance, dat wel: het noodsignaal beweegt met een snelheid van een millimeter per seconde. Maar voor de plantenwereld is dat niet gering, benadrukt Gilroy. ‘Zonder deze beeldvorming, zonder het met je eigen ogen te zien, was het nooit zo overtuigend maar man, dit spul is snel!”
Creatieve verdediging
Zodra het alarm een blad bereikt, maakt de plant daar stoffen aan die een bedreiging vormen voor hun aanvaller. Planten zijn creatieve verdedigers. Sommige maken stoffen aan die simpelweg giftig zijn voor hun belagers, maar er bestaan ook planten die geurstoffen aanmaken waarmee ze de natuurlijke vijand van de bladknager lokken.
Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.
Lees verder: