Het staat op film: een flinke kokoskrab achtervolgt, doodt en verslindt een zeevogel. Het is de eerste keer dat deze gigantische heremietkreeft betrapt is als actieve jager op grote gewervelden. Het doet vermoeden dat zij het ecosysteem van het eiland domineren.
Kokoskrabben (Birgus latro), ook wel klapperdieven genoemd, zijn imposant om te zien. Ze kunnen evenveel wegen als een huiskat, ongeveer vier kilogram, en hun poten overspannen bijna een meter. Het zijn de grootste ongewervelde dieren op het land. Ze leven op ringvormige eilandjes van koraal, atollen, in de Indische en Stille Oceaan.
Frans de Waal (1948-2024): ‘Zo speciaal zijn wij mensen niet’
Primatoloog Frans de Waal is op 14 maart 2024 overleden. In juni 2019 interviewde New Scientist De Waal. De les die hij meegaf: ‘zo speciaal zijn wi ...
De krabben staan bekend als goede boomklimmers en liefhebbers van de kokosnoot. Ze kraken kokosnoten met hun krachtige scharen. Soms eten ze vlees, maar vooralsnog dachten we dat ze dit al juttend bemachtigden.
Mark Laidre van Dartmouth College in New Hamsphire bezocht de Chagosarchipel, een afgelegen reeks atollen in de Indische Oceaan van januari tot maart 2016. Chagos is in onberispelijke staat en omringd door een van de grootste mariene reservaten op aarde. Het stikt er van de kokoskrabben, dus ze zijn makkelijk te vinden en te observeren.
De kokoskrab slaat toe
Op een nacht zag Laidre een kokoskrab langzaam een boom in klimmen. Hij begon direct met filmen. In de boom zat een roodpootgent te slapen op zijn nest. De krab sloop centimeter voor centimeter dichterbij. Hij sloeg toe met zijn schaar, kneep en brak de vleugel van de vogel, waardoor deze uit de boom tuimelde.
Het breken van de vleugel is een koud kunstje voor een kokoskrab, zegt Shin-ichiro Oka van de Okinawa Churashima Foundation Research Center in Japan. In 2016 toonde hij aan dat de kokoskrab kan knijpen met een kracht van 3300 newton. Daarmee is hij de sterkste van de kreeftachtigen en heeft hij een knijpkracht vergelijkbaar met de beet van een groot roofdier, zoals een leeuw.
‘De scharen van de kokoskrab genereren een kracht van acht tot tien keer hun lichaamsgewicht’, zegt Oka. ‘De gefilmde krab zal ongeveer twee kilogram wegen, dus die breekt makkelijk de botten van de vogel.’
Na de eerste aanval klom de krab rustig de boom uit, volgde de gewonde vogel en brak ook zijn andere vleugel. ‘Op dat moment lag de vogel met twee gebroken vleugels op de grond. Hij kon nergens heen’, zei Laidre.
Niet veel later kwamen er nog vijf kokoskrabben aan gewandeld. Misschien waren ze aangetrokken door de commotie of door de geur van bloed. Ze trokken de vogel uit elkaar en aten hem op.
‘Het was gruwelijk’, huivert Laidre.
Het eiland van de kokoskrab
Als er genoeg kokoskrabben op deze manier jagen, kan dat een behoorlijke impact hebben op de ecologie. Op deze kleine eilanden zijn kokoskrabben op afstand de grootste dieren aan land. Mogelijk domineren ze op de eilanden, omdat vogels uit angst de eilanden vermijden.
De uitkomst van de analyses die Laidre uitvoerde is in lijn met deze gedachtegang. Als er meer kokoskrabben op een eiland leven, dan is het minder waarschijnlijk dat er veel vogels leven, en vice versa.
‘Het is verstandig, zeker voor vogels die op de grond nestelen, om in de gebieden waar deze jongens in grote getale leven geen eieren te leggen’, zegt hij.
Maar aan de andere kant is het ook mogelijk dat een eiland met veel zeevogels voor kokoskrabben moeilijk is om te koloniseren. De kokoskrabben beginnen hun leven klein en kwetsbaar.
‘Met een zwerm zeevogels om je heen is het moeilijk om groter te worden, want ze zullen je opeten’, zegt Laidre.
Hij is nu van plan op afstand bestuurbare camera’s te plaatsen bij het hol van kokoskrabben. Zo kunnen we zien wat de krabben mee naar huis slepen en hoe vaak ze op vogels jagen.
Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.
Lees verder: