Wie zwarte gaten snapt, snapt de kosmos. De angstaanjagende en tegelijk fascinerende heelalbewoners spelen de hoofdrol in een kraakhelder boek van fysicus Marcel Vonk.
Het zijn de gulzigste monsters uit het universum. Genadeloos slurpen ze alles in hun buurt op. Zelfs licht kan niet ontsnappen aan hun onstilbare honger. Het maakt zwarte gaten, de loodzware lijken van indrukwekkend grote sterren, de angstaanjagendste en tegelijkertijd fascinerendste voorwerpen in het heelal.
Wie zwarte gaten wil beschrijven, moet elke uithoek van de natuurkunde tot in de puntjes beheersen. Wil je snappen hoe een zwart gat aan de ruimtetijd sjort? Dan moet je de ins en outs van Einsteins algemene relativiteitstheorie beheersen, de theorie die de nukken van de kosmos op de allergrootste schaal beschrijft.
Tegelijk bestuderen anderen, waaronder de bekende astronoom Stephen Hawking, zwarte gaten juist op de allerkleinste schaal, de schaal van de quantumfysica. En laat dat nu juist een theorie zijn die niet zo lekker
samenwerkt met relativiteit. Zo voorspelt relativiteit bijvoorbeeld dat straling nooit aan een zwart gat kan ontsnappen, terwijl quantumfysica de tegenovergestelde conclusie trekt.
Muur van vuur
Zwarte gaten – gevangen in ruimte en tijd
Marcel Vonk
Amsterdam University Press
€ 39,99
Bestel in onze webshop
Voor een correcte beschrijving van deze maffe monsters, heb je bovendien zo’n beetje elke grote natuurkundetheorie nodig. De thermodynamica beschrijft bijvoorbeeld welke temperatuur het oppervlak van een zwart gat heeft. Brandt daar een muur van vuur, zoals sommigen vermoeden? En tegelijk redetwisten snaartheoretici over de vraag of zwarte gaten een grote kluwen van extreem lange snaren zijn.
En dan is er tot slot ook nog de netelige informatieparadox. Die draait om de vraag of informatie – waarvan sommigen vermoeden dat het de bouwsteen van de werkelijkheid is – in zwarte gaten nu wel of niet verloren gaat. Een kwestie die onderzoekers al jaren verdeelt.
Natuurkundemysterie
Wie zwarte gaten echt snapt, kraakt dus ook meteen de grootste natuurkundemysteries van deze tijd. Het is, met andere woorden, een onderwerp waar iedere natuurkundeliefhebber wat van af zou moeten weten. En dan is het verdraaid lekker dat we met Marcel Vonk een natuurkundige in huis hebben die zich thuis voelt in deze complexe materie en dat ook nog eens ragfijn kan uitleggen.
In Zwarte gaten vertelt hij kraakhelder over alle natuurkundige twisten, speculatieve proefballonnetjes en begripsproblemen rond zwarte gaten. Het resultaat is het beste Nederlandse boek dat ooit over deze kosmische veelvraten is verschenen.
Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.
Lees verder: