Biograaf Kai Bird en historicus Martin J. Sherwin schreven een diepgravende biografie over fysicus Robert Oppenheimer.

De kaskraker Oppenheimer, die in de zomer van 2023 op het witte doek verscheen, dankt een aanzienlijk deel van zijn succes aan het monnikenwerk van Kai Bird en Martin J. Sherwin. In 2005 brachten zij de biografie American Prometheus uit over de man die ons ‘het atoomvuur’ gaf, maar de toorn van machthebbers over zich heen kreeg toen hij de wereld probeerde bewust te maken van de verschrikkelijke gevaren ervan. Dit werk, dat de inspiratie voor de film vormde, ontving een Pulitzerprijs. Nu verschijnt ook de Nederlandse vertaling, onder de naam Oppenheimer.

Bird en Sherwin plozen duizenden bronnen door, waaronder talloze opnames van de FBI, en interviewden bijna honderd vrienden, familieleden en collega’s van Oppenheimer. Het resultaat is een zeer gedetailleerde biografie, die een bijzonder intieme inkijk geeft in het leven, de gedachten en de gevoelens van de vader van de atoombom.

In het eerste deel lees je vermakelijke anekdotes uit zijn jeugd, zoals de keer dat kleine Biograaf Kai Bird en historicus Martin J. Sherwin schreven een diepgravende biografie over fysicus Robert Oppenheimer. Stenenverzamelaar Robert werd uitgenodigd om een lezing te geven voor de New York Mineralogical Club. De geologen waarmee hij correspondeerde hadden niet doorgehad dat ze met een 12-jarige te maken hadden.

Manhattanproject

De auteurs beschrijven uitgebreid de totstandkoming en uitvoering van het Manhattanproject. Hierbij focussen ze niet zozeer op de natuurkunde achter de bom, maar op de politieke spanningen en menselijke interacties. Die spanningen komen tot een hoogtepunt in het laatste deel van het boek, dat uitvoerig beschrijft hoe Oppenheimers politieke tegenstanders hem monddood probeerden te maken en zijn reputatie te gronde wilden richten.

De informatiedichtheid in Oppenheimer is hoog, en daardoor leest het boek op sommige plekken wat minder soepel. Maar door de grote hoeveelheid details leer je Oppenheimer bijzonder goed kennen, van de diepe gevoelens die hij tijdens zijn studie met dierbaren besprak, tot de grote zorgen die hij had over de gevolgen van een kernoorlog. Naar zijn mening zou iedere partij hierin zoveel verliezen dat je nooit van een overwinning kon spreken.

De auteurs zijn er goed in geslaagd om inzicht te geven in hoe de persoonlijke ervaringen van Oppenheimer hebben geleid tot de overtuigingen en keuzes in zijn latere leven. Daarmee is Oppenheimer een unieke, veelzijdige en meeslepende biografie.