Hoewel tanks en wapengekletter de natuur verstoren, is de natuurlijke variatie op en rond militaire oefenterreinen opvallend groot. Hoe krijgt het leger dat voor elkaar?
Natuurorganisaties waren de vorige eeuw vanzelfsprekend not amused als het Ministerie van Defensie weer eens een natuurgebied omvormde tot oefenterrein. Toch moet inmiddels zelfs de meest rabiate natuurfreak erkennen dat het leger niet alleen maar rupsbandsporen van vernieling achterlaat. In het boek Missie natuur laat natuurfotograaf en ecoloog Niels Gilissen zien hoe Defensie als grootgrondbezitter zorgt voor diversiteit in de
Nederlandse natuur.
Het leger moet op allerlei terreinen kunnen oefenen, van hoogvenen en heide tot zandverstuivingen. Om die gebieden als oefenterreinen geschikt te houden, zorgt Defensie er samen met ecologen voor dat de diverse landschapstypen intact blijven. Het resultaat is meer variatie in de natuur – precies wat bijvoorbeeld Staatsbosbeheer ook nastreeft.
Hoewel stormbanen en grof geschut uiteraard de natuur wel degelijk verstoren, zijn er veel soorten die op en rond Defensieterreinen goed gedijen. Een voorbeeld is de zandhagedis, die bij voorkeur eitjes in opengewoeld zand legt. Rupsvoertuigen woelen de grond om, en maken het de zandhagedis een stuk gemakkelijker om zich voort te planten. Van de extra natuurvariatie die zo ontstaat, profiteren weer andere dieren, zoals de grauwe klauwier. Zomaar wat rondscheuren is er voor de militairen evengoed niet bij. Gilissen beschrijft hoe militairen worden gewaarschuwd als ze zich in de buurt van zeldzame soorten bevinden.
Of de natuur door menselijk ingrijpen naast gevarieerder uiteindelijk ook ‘natuurlijker’ wordt, is weer een heel ander verhaal. Veel Defensieterreinen zijn gewoon toegankelijk, dus iedereen kan zelf kijken en een oordeel vellen. In Missie natuur beschrijft Gilissen tientallen grotere en kleinere terreinen, inclusief wandelroutes.
- Missie natuur
- Niels Gilissen
- KNNV
- €19,95