Op het grensgebied tussen leven en niet-leven gebeuren allerlei spannende dingen. Esther Thole laat zien dat wetenschappers steeds dichter komen bij de ultieme droom: het maken van leven.
Om leven te maken heb je geen universitair diploma nodig. Je hebt zelfs helemaal geen hersencellen nodig – een bacterie die zichzelf in tweeën splitst, heeft hier geen seconde over nagedacht.
De Griekse wijsgeer Aristoteles geloofde dat leven spontaan ontstaat. Maden kruipen uit vlees, muizen uit graan. Nu weten we wel beter, toch? Misschien niet. Op dit moment breken knappe koppen het hoofd over de vraag hoe leven ontstaat uit dode materie. Hoe ongeloofwaardig dit ook klinkt, het moet kunnen, want ooit was er geen leven en toen – pakweg vier miljard jaar geleden – was het er wel.
Complex karretje
Ook in Nederland proberen tal van wetenschappers te ontrafelen hoe leven kan ontstaan waar geen leven is. We kunnen niet terug in de tijd reizen om te zien hoe het leven zijn eerste stapjes zette. We kunnen het wel proberen te herhalen. Grofweg zijn daar twee manieren voor: als leven een auto is, dan zijn de biologen bezig daar steeds stukjes uit te halen en te kijken hoe lang die nog blijft rijden, terwijl chemici aan de slag zijn gegaan met de verwijderde onderdelen.
De biologische auto is alleen nog veel te complex om zomaar te ontstaan. En het karretje van de chemici rijdt nog niet. Ondertussen levert dit wel spannende nieuwe onderzoeksgebieden op. Slimme materialen die reageren op hun omgeving, moleculaire autootjes en nanorobotjes die door onze bloedbaan zoeven op zoek naar de juiste plek om medicijnen af te leveren en bacteriën die draaien op DNA dat onderzoekers aan elkaar geregen hebben.
Over die wetenschappelijke zoektocht vertelt wetenschapsjournalist Esther Thole in Makers van leven. Hierin legt ze niet alleen de verschillende theorieën uit over het ontstaan van leven, maar spreekt ze ook allerlei wetenschappers die op dit moment keihard aan de slag zijn om te bereiken wat ooit onmogelijk leek: uit dood materiaal leven maken.
Esther Thole
Maven Publishing
Van
Stap voor stap neemt ze je mee in deze ingewikkelde wereld van DNA, piepkleine motors en moleculaire schakelaars. Zonder al te veel moeite wisselt ze anekdotes, wetenschap en theorieën over het leven af. Zo weet ze het geheel luchtig en toegankelijk te houden.
En wat als het uiteindelijk lukt? Zou het de magie van het leven niet wegnemen als wij het recept hebben gevonden? Zelf denkt Thole van niet. ‘Leven verliest z’n glans niet door er dieper in af te dalen. Integendeel, het lijkt juist steeds intenser te gaan schitteren.’
Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.
Lees verder:
- De moleculaire machines van Ben Feringa en zijn mede-Nobellaureaten
- Kunstmatige nano-spier kan papier optillen
- Kankerbestrijdende nanorobots vernietigen tumoren door blokkeren bloedtoevoer