Journalist Annie Jacobsen schreef een geweldig gedetailleerde reconstructie van een gruwelijk wat-als-scenario.
Doe Maar zong in De bom over wat er allemaal moest gebeuren voordat er een kernbom valt. Maar wat zijn de plannen voor daarna? Die vraag probeert de Amerikaanse onderzoeksjournalist Annie Jacobsen in Kernoorlog zo concreet mogelijk te beantwoorden.
Tegenaanval
Een kernoorlog is niet alleen onvoorstelbaar gruwelijk, maar ook erg kort. Eigenlijk wordt hij in de eerste slag beslist: daarna zal een van beide – of beide – partijen er zo slecht aan toe zijn dat, in woorden van Sovjetleider Nikita Chroesjtsjov, ‘de overlevenden doden zullen benijden’. De militaire strategie van de Verenigde Staten is daarom om direct een grootschalige tegenaanval uit te voeren zodra een kernraket in hun richting gelanceerd wordt – nog voordat die daadwerkelijk ontploft is.
Dit vereist een continue alertheid en een ontzettend strakke planning, die Jacobsen tot in de kleinste details heeft uitgezocht. Op basis hiervan construeert ze in Kernoorlog het verloop van de eerste 72 minuten nadat Noord-Korea een kernoorlog tegen de VS begint.
Tijdsdruk
Spoiler alert: het loopt slecht af, maar de weg daarnaartoe is fascinerend. Na de eerste lancering verstrijken er 3 seconden voor er een waarschuwing bij Amerikaanse radarsystemen binnenkomt, waarna er nog 29 minuten en 40 seconden resteren voordat Washington van de kaart wordt geveegd. Daartussen heeft de president 6 (!) minuten om een beslissing te maken waarvan het voortbestaan van de mensheid afhangt.
Die tijdsdruk zorgt ervoor dat kleine miscommunicaties desastreuze gevolgen kunnen hebben. De wereld is meermaals op het nippertje aan een kernoorlog ontsnapt. Zo installeerde iemand ooit een testsimulatie van een aanval op de verkeerde computers, waarna de onderminister van Defensie minutenlang dacht dat er daadwerkelijk een kernoorlog begonnen was.
Sciencefiction
Gewoonlijk zijn kernoorlogen een thema dat is voorbehouden aan sciencefiction, maar Jacobsen laat zien dat de realiteit nog veel interessanter is. Ze heeft het zeldzame talent om je fantasie te prikkelen met het droge jargon van ambtelijke procedures, legeronderdelen, wetenschappelijke context en technische details van wapensystemen. Ze is meester van dit genre dat ze zelf tot ‘hypothetische non-fictie’ heeft gedoopt.
Kernoorlog kun je niet meer wegleggen zodra je eraan begint. Voorlopig kan iedereen genieten van dit fantastische boek. Totdat de bom valt.
