Ooit was het Natuurkundig Laboratorium van Philips een broedplaats waar talloze technologische doorbraken het
levenslicht zagen. Honderd jaar na de oprichting van het NatLab blikt Philips terug op de vele successen.

Philips ontwikkelde onder meer 's werelds eerste draagbare röntgenapparaat Bron: Philips Company Archives
Philips ontwikkelde onder meer ’s werelds eerste draagbare röntgenapparaat
Bron: Philips Company Archives

De compact disc is een van de bekendste technologische ontwikkelingen van Nederlandse bodem. Dat de cd een Nederlandse uitvinding is, blijkt alleen al uit het gat in het midden van de cd, dat net zo groot is als het oude dubbeltje. In 1983 werd het schijfje, dat Philips in samenwerking met Sony maakte, wereldwijd geïntroduceerd. Binnen 25 jaar waren er 200 miljard exemplaren verkocht. Ondanks dat de hoogtijdagen van de cd inmiddels achter ons liggen, zijn ontwikkelingen als de dvd en de blu-ray ondenkbaar zonder de uitvinding van de cd.

Het is slechts een van de doorbraken die Philips groot maakten, blijkt bij de tentoonstelling 100 jaar uitvindingen – Made by Philips Research. Museum Boerhaave in Leiden richtte de tentoonstelling in ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van Philips Research, voorheen het Philips Natuurkundig Laboratorium (NatLab). Het eeuwfeest wordt tevens gevierd met de uitgave van een boek met daarin de technologische hoogtepunten van Philips.

Hoewel in de tentoonstelling vrij weinig objecten staan uitgestald, hebben de markante uitvindingen uit het Philips-verleden toch een mooi plekje gekregen. Aan de hand van een tijdlijn worden de uitvindingen beschreven.

Alle belangrijke Philips-uitvindingen zijn er te vinden: van gloeilamp tot videorecorder, van het eerste draagbare röntgenapparaat tot de radio en van een miniatuur MRI-scanner tot de toepassing van intelligent light. De expositie is daarmee een aardige mix van wetenschap en techniek waarin het belang van innovatie flink wordt onderstreept.

In de loop van de jaren zijn niet alleen veel uitvindingen doorontwikkeld, maar heeft ook het NatLab de nodige veranderingen ondergaan. De Philips-directie wilde de efficiëntie vergroten, en de kosten drukken. Als we een aantal oud-werknemers mogen geloven stond uiteindelijk vooral eindresultaat en de winst centraal, in plaats van het onderzoek en de mogelijkheid om los van commerciële druk uitvindingen te doen. De vrijheid van het NatLab, die vele successen voor het Philips-concern mogelijk maakte, werd steeds verder ingeperkt.

Je kunt je dan ook afvragen of Philips Research in de toekomst nog steeds in staat is om echt grote technologische doorbraken te bewerkstelligen. Hoe zou het tweehonderdjarige NatLab-jubileum eruit zien?

 

  • Philips Research – 100 jaar uitvindingen die ertoe doenphilips omslag research-100-uitvindingen
  • Ad Maas en Dirk van Delft
  • Wbooks
  • € 19,95

100 jaar uitvindingen Made by Philips Research
Tot en met 26 oktober 2014, dinsdag tot en met zondag van 10.00 tot 17.00u.
€ 9,50 voor volwassenen. € 4,50 voor kinderen van 6 t/m 18 jaar.

Museum Boerhaave
Lange St. Agnietenstraat 10 Leiden
museumboerhaave.nl