Hoe kon het gebeuren dat de mens rechtop ging lopen? Paleoantropoloog Jeremy DeSilva beschrijft het vol passie in deze wetenschappelijke pageturner.
In het noorden van Tanzania zijn voetafdrukken gevonden. Er staan twee sporen van 24 meter lang. Wie goed kijkt, ontdekt dat er niet twee personen liepen, maar drie: een kleiner paar voeten liep precies in het spoor van zijn voorganger. Misschien waren twee ouders op pad met hun zoon of dochter.
Tot zover is dit beeld nog niet zo bijzonder. Totdat je leest hoe oud de sporen zijn: 3,6 miljoen jaar. De sporen zijn bewaard gebleven in versteende vulkanische as. Paleoantropoloog Jeremy DeSilva beschrijft de scène zo dat je hem haarscherp voor je ziet. Was het drietal dat het spoor maakten bang? Dwarrelden asvlokken op hun hoofd terwijl ze zochten naar water? Liep de kleinste in het spoor van de grootste zodat ze konden verhullen met hoeveel ze waren?
Tijdmachine
De sporen in Tanzania zijn het oudste voorbeeld van tweevoetigheid bij mensachtigen. In Eerste stappen beschrijft DeSilva hoe wij mensen rechtop zijn gaan lopen, hoe dat het verhaal van onze soort heeft ingekleurd en hoe het eigenlijk een klein wonder is dat we deze stap hebben gezet. Een tweebenig leven neemt namelijk veel nadelen met zich mee: je bent kwetsbaar, snel mank en langzaam.
Eerste stappen is het verhaal van een wetenschapper die prettig geobsedeerd is door zijn onderzoeksonderwerp. DeSilva vertelt over expedities, collega’s en momenten van inzicht. Hij mijmert erover hoe hij met een tijdmachine naar de tijd van Lucy zou afreizen, de wereldberoemde Australopithecus afarensis die 3,2 miljoen jaar geleden leefde, om te meten hoeveel druk ze op haar gewrichten uitoefende.
Ware pageturner
Hoewel we natuurlijk niet weten hoe onze voorouders leefden, deelt de auteur hun levensverhaal alsof hij erbij was. Hij weet de harde feiten en dat stukje fantasie op een opzichtelijke manier te combineren, zodat de wetenschap ongeschonden blijft in een boek dat een ware pageturner is geworden. DeSilva is een gepassioneerd wetenschapper én een rasechte verhalenverteller.
Na het lezen van Eerste stappen ben je meer dan ooit tevoren dankbaar voor je voeten, je benen, en je scheve botten die het rechtop lopen mogelijk maken. Als je ook maar een klein beetje geïnteresseerd bent in de menselijke evolutie, is dit toegankelijke boek een goede eerste stap.
