Elk uur sterven twee rokers vroegtijdig. Waarom is het toch zo verslavend? En is vapen een goed alternatief? In zijn boek Twee doden per uur laat kankeronderzoeker Filip Lardon zien wat roken met zowel ons lichaam als de maatschappij doet, en hoe je best kan stoppen.
Waarom heeft u Twee doden per uur geschreven?
‘Eigenlijk om twee redenen: de eerste is dat ik en mijn collega’s kankeronderzoekers, artsen, zorgverleners het beu zijn om elke dag opnieuw snoeiharde diagnoses te moeten geven aan patiënten die door hun rookgedrag kanker of andere rookgerelateerde ziekten hebben gekregen. Niet enkel de rollende tranen over de wangen van de patiënt, maar ook die van de naasten, zijn ongelooflijk schrijnend.
De tweede is dat meer en meer jongeren vapen. Ik ga vaak langs scholen om voorlichting te geven over de effecten van roken en vapen, en merk dat veel van hen onbewust zijn over de nadelige effecten van het vapen. Vapes zitten vol nicotine, wat een zeer verslavende en schadelijke stof is. Ja, vapen lijkt vooralsnog minder schadelijk dan roken, maar het is niet zondermeer een onschadelijk alternatief. Dat wilde ik met het boek aankaarten.’
Wat kan de lezer uit het boek leren?
‘Dat roken slecht is voor je gezondheid zal de lezer niet onbekend zijn. Maar het boek gaat veel dieper in op de verschillende aspecten van roken. Zo vertel ik in het boek over de geschiedenis van tabak en hoe de tabaksindustrie ons heeft weten te verleiden. Vervolgens ga ik in op waarom roken zo verslavend is en wat het precies met je gezondheid doet. Ook bespreek ik hoe kinderen omgaan met roken en vapen en wat ik op scholen aantref. Daarnaast komt het prijskaartje van het roken nog aan bod, waarbij je ontdekt hoe roken de maatschappij veel geld kost. En als laatste geef ik tips over hoe je kan stoppen met roken en formuleer ik beleidsaanbevelingen om tot een rookvrije wereld te komen.’
Stel, ik ben een roker. Hoe zou u mij overtuigen om te stoppen?
‘Ik zou je mee willen geven om aan je naasten te denken. Wat als je je partner, ouders of kinderen vroegtijdig verlaat? Ja, je hebt de persoonlijke vrijheid om je eigen keuzes te maken, maar de kans dat je ziek wordt en een tiental jaar vroeger overlijdt is heel groot. Een recente studie laat zien hoe één sigaret je gemiddeld twintig minuten van je leven kost. Is die ingeleverde tijd het waard?’
Wat vormde de grootste uitdaging bij het schrijven van dit boek?
‘Wat ik belangrijk vond, was om de informatie zodanig op te schrijven dat elke lezer, jong en oud, het kan begrijpen én het op een positieve manier kan opnemen. Dat was zeker een uitdaging. Daarbovenop wilde ik het verhalend en boeiend opschrijven, wat puzzelwerk met zich meebracht.
Ook wilde ik de boodschap zo visueel en grijpend mogelijk maken. Daarom is de omslag van het boek langs alle kanten bedrukt, zodat het boek op een pakje sigaretten lijkt. Het vinden van een drukker die dit kon had ook wat voeten in de aarde.’
Ik speel advocaat van de duivel: mensen kiezen toch zelf of ze willen roken? Wat zegt u dan?
‘Ik ben het daar niet mee eens. Ik ben nog nooit een jongere tegengekomen die een pakje sigaretten koopt om zelf te leren roken tot het lukt, en dat diegene het dan daadwerkelijk lekker vindt. Roken begint haast altijd door sociale druk uit de omgeving, meestal van vrienden. Pas daarna vervormt het naar een zogezegde eigen keuze. Maar een keuze maken om veel geld uit te geven voor een slechte adem, om moeilijker te sporten en bewegen, om ernstig ziek te worden en sneller te overlijden… Dat lijkt mij een zeer bedenkelijke keuze.’
