Hoe breng je een gebeurtenis uit de pariëtale kwabben van onze hersenen naar het toneel? Het klinkt niet alleen wat onsmakelijk, maar ook behoorlijk complex. Toch lukte het choreograaf Arno Schuitemakers. Hij maakte een moderne dansvoorstelling die is gebaseerd op spiegelneuronen.
Spiegelneuronen doen precies wat hun naam belooft: ze weerspiegelen het gedrag van anderen. Als je bijvoorbeeld ziet dat iemand lacht, vuren neuronen in je hersenen af op de plek waar normaal gesproken neuronen activeren wanneer je zelf lacht. Kortom, je hersenen raken actief alsof je een actie van een ander zelf uitvoert.
Dat is de basis van de dansvoorstelling The Fifteen Project. In een vloeiend geheel zie je dansers samenwerken, elkaar observeren en elkaars gedrag kopiëren. Soms is het spiegelen overduidelijk, bijvoorbeeld bij synchrone bewegingen. Maar vaak is het samenspel tussen de dansers complexer. Je ziet een ketting van actie en reactie die constant blijft boeien.
Het zijn niet alleen de dansers onderling die spiegelneuronen voorstellen. ‘Spiegelneuronen draaien om empathie, om inlevingsvermogen’, zegt Schuitemakers. ‘We proberen die relatie ook tussen performers en publiek te laten ontstaan.’ En dat werkt. Op een verrassend simpele manier, door te wijzen en te kijken, smeden de dansers binnen een paar minuten een intiem contact met hun publiek dat gedurende de hele voorstelling blijft bestaan.
Schuitemakers maakte twee verschillende versies van het project: een kwintet en een duet. New Scientist was aanwezig bij een voorstelling met twee dansende heren. Wij verwachten dat als een tweetal al zo overtuigend kan zijn, een kwintet overrompelend zal zijn.
The Fifteen Project
Tot 5 februari 2014 in diverse theaters
arnoschuitemaker.com/choreographieen