Rust roest, ook als het gaat om je hersenen. Je moet bewegen, zegt hoogleraar klinische neuropsychologie Erik Scherder, dan houd je je brein extra lang goed. In Laat je hersenen niet zitten vertelt hij waarom.
Gedetineerden brengen dagelijks zo’n 22 uur door in hun cel. Eten, tv kijken en slapen. Het dagelijks leven in een gevangenis biedt misschien veel structuur, maar weinig uitdaging.
Dat gebrek aan een ‘verrijkte’ omgeving kan ervoor zorgen dat criminelen na vrijlating sneller opnieuw de mist ingaan. Veel gevangenen groeien namelijk in slechte omstandigheden op, waardoor hun hersenen en ook hun impulscontrole zich slecht ontwikkelen. Juist meer intellectuele en vooral ook fysieke inspanning zou hun prefrontale cortex, het hersengebied dat over je impulscontrole gaat, positief kunnen beïnvloeden.
Lui
Erik Scherder, hoogleraar klinische neuropsychologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, beantwoordt in Laat je hersenen niet zitten de vraag: wat doet bewegen, maar ook níét bewegen, met je hersenen? Elektrische fietsen, loopbanden op Schiphol en achter je computer zitten van 9 tot 5 maken ons langzaam maar zeker luier, zegt hij. Zitten is het nieuwe roken. Zelfs de goedbedoelde zorg voor ouderen of patiënten in ziekenhuizen stuurt ons onbewust naar een inactiever leven. Tijd dus om in beweging te komen.
bewegen. Dat vermindert de kans op recidive. Bron: Shutterstock
Laat je hersenen niet zitten wisselt anekdotes en onderzoeksresultaten af met neurologische uitleg over de werking van onze hersenen. Spiegelneuronen bijvoorbeeld zijn actief als we kijken naar de beweging van anderen. Zo leren we als kind hoe we moeten lopen, maar ook hoeveel we moeten bewegen op basis van het voorbeeld van onze ouders.
Kauwen
Ook op latere leeftijd kunnen we nog steeds gebruik maken van die spiegelneuronen. Voor dementerende ouderen is het goed om uitzicht te hebben op een drukke gang of straat. Dat houdt de ouderen dan vanzelf actiever.
Scherder is verder zeer enthousiast over het onderwerp ‘kauwen’. Kauwbewegingen stimuleren meerdere hersengebieden en soms zelfs het geheugen. Veel zacht, vloeibaar voedsel of een slecht passend kunstgebit is dus gevaarlijk ongezond.
Wetenschap
Scherder heeft een frisse manier van schrijven. Hij mixt kritische wetenschap met het vrolijk plagen en uitdagen van zijn publiek.
Ook belangrijk: waar nodig staat bij onderzoeksresultaten netjes hoeveel proefpersonen meededen en hoe betrouwbaar de conclusies zijn. Het resultaat is een interessant boek. Maar wie Laat je hersenen niet zitten goed op zich laat inwerken, leest het niet in één keer uit. Niet omdat het niet boeiend genoeg is, maar omdat je dan te lang niet beweegt.
Laat je hersenen niet zitten
Erik Scherder
Athenaeum-Polak & Van Gennep
Bestel in onze webshop
Lees ook: