Atlas van de verrassende kaarten zet je aan het denken, maar biedt niet alles wat je van een atlas hoopt.

Veertig kaarten die je kijk op de wereld veranderen. Zo kondigt sociaal geograaf Alastair Bonnett zijn Atlas van de verrassende kaarten aan. Een prikkelende insteek, maar de uitwerking valt een beetje tegen.

Allereerst lijkt het boek wat te heet gewassen. Het oogt mooi en kleurrijk, maar door het compacte formaat komen veel afbeeldingen er bekaaid vanaf. Zo is een fascinerende verticale wereldkaart met China in het midden op één pagina afgebeeld, zodat je de details niet goed kunt zien. En bij de beelden die op twee pagina’s staan, zit de vouwlijn vaak in de weg.

Jammer, want het boek bevat fraaie en bijzondere kaarten, telkens gevolgd door een heldere toelichting. Vaak veranderen de beelden je perspectief: je ziet hoe de Afrikaanse grenzen hadden gelopen zonder kolonisatie, of hoe de wereld eruitziet bij een 80 meter hogere zeespiegel

Ratjetoe

Gaandeweg neemt Bonnett het begrip ‘kaart’ steeds ruimer, met onder andere afbeeldingen van de zon en het brein. Zeker verrassend, maar het geheel wordt daardoor wel een ratjetoe.

Bovendien zijn deze beelden niet altijd even aantrekkelijk. Een diagram over de diepte van wateren lijkt bijvoorbeeld rechtstreeks uit een stoffig vakblad geplukt. Al met al is het boek blikverruimend, maar door het kleine formaat en gebrek aan structuur is het effect niet zo sterk als de auteur had beoogd.