De januskop van de tijd

Waarom de tijd voorwaarts stroomt, is een van de grote mysteries van de natuurkunde. ­Fysicus Julian Barbour doet zijn kijk op zaken uit de doeken: volgens hem ontwikkelt het heelal zich in twee tegengestelde ­richtingen, en komt de tijd voort uit complexiteit.

De tijd beweegt voorwaarts. Dat is zo duidelijk merkbaar dat we er volstrekt niet aan twijfelen. Het lijkt een wetmatigheid die overal opgaat. Waarneembare verschijnselen ­ontvouwen zich in een en dezelfde tijdrichting. We worden ouder, niet jonger. We herinneren ons het verleden, niet de toekomst. Sterren klonteren samen in sterrenstelsels in plaats van dat ze uit elkaar drijven. En radioactieve atoomkernen vervallen in plaats van dat ze aaneen smelten.