De comeback van de ether

Einstein deelde de doodsteek uit aan de ether, een ­onzichtbare ‘mist’ die de hele ruimte zou vullen. Nu willen verschillende kosmologen het verschijnsel ­reanimeren, om af te ­kunnen rekenen met enkele ­grote onopgeloste vraagstukken rond het heelal.

Van alle gesneuvelde ideeën in de natuurkunde is de ‘lichtdragende ether’ wellicht het beruchtste geval. Een eeuw geleden ging dit concept de strijd aan met Einsteins relativiteitstheorie – en het verloor. Weinig overwinningen in de moderne natuurkunde waren zo totaal. Sindsdien biedt de relativiteitstheorie ons het meest volledige beeld van de grootschalige structuur van het heelal. Daarmee staat de theorie symbool voor wetenschappelijke vooruitgang en het menselijk vernuft. In dit glorieuze verhaal is de ether niet meer dan een beschamende voetnoot.