De volledige geschiedenis van de natuurkunde en de bijbehorende filosofische overpeinzingen in één boek samenbrengen – Hans Plets bewijst dat het kan.
Van iemand die fysica, sterrenkunde, filosofie en bedrijfskunde studeerde, verwacht je een gevarieerd boek. Maar dat Hans Plets 2500 jaar aan ontwikkelingen in minder dan driehonderd pagina’s heeft weten te persen, is toch verbazingwekkend.
In Verdwaald in de werkelijkheid beschrijft Plets namelijk de volledige geschiedenis van de natuurkunde, van de oude Grieken tot nu. En dan zit er ook nog een hoop filosofie in verweven. Plets vertelt hoe wetenschappers in de loop der tijden aankeken tegen fundamentele vragen als ‘Waaruit is alles opgebouwd?’ en ‘Kunnen we onze eigen wereld begrijpen?’
Luchtig behandelt de auteur alle doorbraken in ons denken over de natuur. Met de komst van quantummechanica, relativiteitstheorie en symmetriewetten wordt de inhoud logischerwijs steeds pittiger. Maar mede dankzij de heldere samenvattingen blijft de uitleg goed te volgen.
Eigen draai
Rode draad van het boek is dat wij mensen een steeds kleinere rol blijken te spelen in het kosmische geheel. Hoe moeten we met onze onbeduidendheid omgaan? Met deze vraag komen filosofie en natuurkunde, twee bondgenoten die de afgelopen eeuwen wat uiteen zijn gedreven, weer bij elkaar. Plets noemt onder andere het ‘poëtisch naturalisme’ van natuurkundige Sean Caroll als oplossing: je mag best een eigen draai geven aan de werkelijkheid, zolang die maar niet in strijd is met de wetenschap.
Met het boek slaagt Plets er zeker in het ‘brede perspectief’ te bieden waar hij in de inleiding voor pleit. De keerzijde van de medaille is dat de huidige problemen pas aan het eind aan bod komen, zodat het boek de kenner niet heel veel nieuws vertelt. Maar het geeft wel overzicht – en dat is voor verdwaalde mensen natuurlijk altijd handig.
