Onderzoekers hebben een zonnebrandcrème gemaakt van vissenslijm, garnalenschildjes en algen. Hoe onsmakelijk het ook klinkt, het is biologisch afbreekbaar en beschermt mogelijk beter dan normale zonnebrandcrème. Het unieke goedje werd gepubliceerd in Applied materials & interfaces.
Sommige soorten zeedieren brengen veel tijd in de zon door, en worden blootgesteld aan grote hoeveelheden schadelijke uv-straling. Daarom maken ze een chemisch stofje aan dat uv-straling uit het zonlicht absorbeert – zogeheten mycosporine-achtige aminozuren. Deze aminozuren, zitten bijvoorbeeld in de slijmlaag op de huid van vissen en worden aangemaakt door algen.
‘Ik probeer robots te ontwikkelen die ook echt een nieuwe stap maken’
Hoe werkt vliegen? Dat lijkt een simpele vraag, maar voor luchtvaarttechnicus en bioloog David Lentink is het een levenslange zoektocht.
Het onderzoeksteam van de Zweedse biochemicus Vincent Bulone, van AlbaNova University Center in Stockholm, gebruikte de uv-absorberende aminozuren voor de ontwikkeling van een nieuwe zonnebrandcrème. Niet alleen is deze crème mogelijk beter in het absorberen van uv-straling. Het is ook een natuurlijk middel – en dus biologisch afbreekbaar – waarvan sommige ingrediënten uit voedselafval gehaald kunnen worden.
Garnalenschildjes
Voor de ontwikkeling van de nieuwe zonnebrandcrème liet het team de uv-absorberende aminozuren reageren met een stofje uit het schild van garnalen: chitosan. Chitosan is een natuurlijk voorkomende stof met een antibacteriële werking. Het team gebruikte chitosan omdat het een in water oplosbare stof is, zodat het op de huid gesmeerd kan worden. De aminozuren hechten zich aan de chitosan, en verliezen daarbij niets van hun uv-werende werking.
Het team liet slechts een dertigste van de maximale hoeveelheid aminozuren aan de chitosan hechten. Volgens Bulone biedt het middel zelfs bij die lage concentratie dezelfde bescherming tegen uv-straling als sommige commerciële zonnebrandcrèmes. Het middel behield 12 uur lang zijn uv-absorberende werking, bij temperaturen tot wel 80 graden Celsius. Dat maakt het ook geschikt om bijvoorbeeld buitenmeubels te beschermen op zonnige dagen.
Visluchtje
De vissige zonnebrandcrème is niet giftig, bleek uit verkennend onderzoek op huidcellen van muizen. Het middel is nog niet op mensen getest. Bulone beweert in elk geval dat het goedje niet naar vis stinkt. ‘Als de moleculen eenmaal gezuiverd zijn, stinken ze helemaal niet meer. Ik beloof het’, aldus Bulone.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees ook: