Een verafgelegen superzwaar zwart gat vuurt een buitengewoon krachtige straal van straling en materie op ons af. Dit fenomeen, een blazar, kan ons helpen om te begrijpen hoe het universum de afgelopen 13 miljard jaar is veranderd.
Sterrenkundige Alberto Moretti van het Italiaanse Nationale Instituut voor Astrofysica en zijn collega’s vonden deze bizar felle blazar door data van verschillende waarnemingscampagnes van de nachtelijke hemel te vergelijken. Vervolgens heeft het team de eigenschappen van de blazar gemeten met de Large Binocular Telescope in de Amerikaanse staat Arizona en de ruimtetelescoop Swift.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Zeldzaam verschijnsel
Moretti en zijn team zagen daarmee dat de blazar meer dan 27 miljard lichtjaar bij ons vandaan staat. Dit betekent dat het licht dat we nu zien de blazar verliet toen het universum 900 miljoen jaar oud was. Het spuwt meer radiogolven en röntgenstraling naar ons dan elk ander zwart gat dat zo ver weg staat.
‘Dit tijdstip was minder dan een miljard jaar na de oerknal’, zegt Moretti. ‘Het universum was toen heel anders dan het universum zoals we het nu kennen. Deze blazar kan ons belangrijke informatie geven over de tijd vlak na de oerknal.’
Geboorte van sterrenstelsels
Voor die informatie zijn wel meer observaties nodig. De onderzoekers hebben berekend hoe zeldzaam dit type straling is: gezien de afstand tussen deze blazar en de aarde, zou er één minstens zo felle blazar moeten zijn in elk volume van 500 miljard kubiek lichtjaar.
Dat maakt de straal van deze blazar vooral veelbelovend voor onderzoek naar hoe de materie tussen verschillende sterrenstelsels door de tijd heen is veranderd, zegt Moretti. Het licht van de straal moest van de blazar naar ons toe reizen. Door te kijken hoe dit licht onderweg is veranderd, kunnen we meer te weten komen over de periode waarin sterrenstelsels begonnen te vormen.
