Aanstaande vrijdag kunnen we de eerste zonsverduistering sinds 2011 zien. De maan schuift bijna volledig voor de zon, waardoor er slechts een klein randje zichtbaar blijft. Gemiddeld twee keer per jaar kun je een vergelijkbaar fenomeen bekijken, maar wel telkens vanaf een andere plek op aarde.
Wat krijgen we te zien?
Foto: Jimnista
Op 20 maart is een gedeeltelijke zonsverduistering zichtbaar vanuit Nederland en België. Tenminste, als het helder weer is. Vanaf 9.30u schuift de maan tussen de aarde en de zon, en wordt er een steeds grotere hap uit de zon genomen. Iets meer dan een uur later is er nog slechts een sikkel van 15,8 procent van het zonoppervlak te zien vanuit Utrecht. Na het maximum om 10.37u komt er steeds meer zon terug. Rond 12.00u is alles weer zoals het was.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Omdat het een gedeeltelijke zonsverduistering is (een randje zon blijft nog over), wordt het niet donker zoals bij een volledige zonsverduistering. Toch zijn er effecten merkbaar. De temperatuur kan dalen door de afgenomen zonnestraling. Energiebedrijven houden er rekening mee dat ze deze ochtend minder zonne-energie op zullen wekken.
Wat is er bijzonder?
Zonsverduisteringen zijn op zichzelf geen uitzonderlijke gebeurtenis. Ze komen gemiddeld vaker dan twee keer per jaar voor. Maar omdat een eclips slechts vanaf een beperkt gebied op aarde zichtbaar is, blijft het een zeldzaamheid om mee te maken. De volgende gedeeltelijke verduistering die is te zien vanaf ons gebied komt pas in 2021 en die is een stuk minder spectaculair dan deze.
De zon zal wel compleet bedekt zijn als je kijkt vanaf het noordelijke deel van de Atlantische Oceaan. Groenland, IJsland, de Faeröer-eilanden en Spitsbergen zijn bijna drie minuten helemaal donker. De effecten zullen daar voor de natuur groter zijn. Planten en dieren kunnen op een zonsverduistering reageren alsof het nacht wordt. Vogels beginnen aan hun avondlied en bloemen sluiten zich en insecten trekken zich terug. Na de verduistering vliegen bijen uit en kraaien hanen alsof de ochtend begint.
Wat is er te doen?
De zonsverduistering is goed zelf te bekijken met behulp van de juiste oogbescherming. Leuker is misschien wel om een publiekssterrenwacht bezoeken. Op Sonnenborgh in Utrecht staat de grootste zonnetelescoop van Nederland. De sterrenwacht gaat op 20 maart extra vroeg open om bezoekers een uitgebreid programma rond de zon te bieden, geschikt voor jong en oud. En als je een mooie foto weet te maken, kan je meedoen aan de fotowedstrijd van astronomie.nl.
Lees ook: