Berlijn (D) – Duitse wetenschappers hebben aangetoond dat een zoetwaterkreeftensoort die vaak in aquaria wordt gehouden zichzelf kan klonen. Hiermee is een mogelijke bedreiging voor ecosystemen in rivieren ontdekt, stellen zij in Nature.



De in de volksmond als Marmorkrebs bekende zoetwaterkreeft komt in Europa voornamelijk in aquaria voor. Duitse biologen van de Humboldt Universiteit in Berlijn hebben aangetoond dat dit schaaldier zichzelf kan klonen. Zij zien deze rivierkreeft hierdoor als een bedreiging voor zijn natuurlijke familieleden, die het klonen niet onder de knie hebben.


De klonende Marmorkrebs is een geliefd aquariumdier

Vrouwelijke Marmorkrebsen hebben geen man nodig om zich voor te planten. Gerhard Scholtz en zijn collega's bestudeerden vrouwelijke rivierkreeften en ontdekten dat de vrouwtjes – ook zonder dat zij bevrucht waren – eitjes legden waaruit nakomelingen geboren werden.
“Het publiek moet gewaarschuwd worden”, zegt Scholtz, “Als we deze soort op grote schaal in de natuur gaan uitzetten, verdringen zij de natuurlijke rivierkreeften”. Ook noemt hij de verwantschap tussen de Marmorkrebs en de Noord-Amerikaanse rivierkreeft Procambarus fallax als mogelijk gevaar. Deze laatste soort kan een besmettelijke schimmel met zich meedragen. Toen de Amerikaanse kreeften in het begin van de negentiende eeuw werden losgelaten in Europese wateren, richtte deze schimmel een grootscheepse slachting aan onder de Europese rivierkreeften. Door de verwantschap tussen de aquariumbewoner en P. fallax is het niet ondenkbaar dat de schimmel ook de Marmorkrebs als drager kan uitzoeken.
Toch brengen de Duitsers niet alleen slecht nieuws. De kreeftenvrouwtjes vormen prachtige studieobjecten om ongeslachtelijke voortplanting en embryonale ontwikkeling te volgen. Ook schijnen de beesten een smakelijke maaltijd te kunnen vormen.

Sonja Jacobs