Zilver lijkt de verspreiding van schadelijke bacteriën te voorkomen. Dat doet het door hun manier van voortbewegen te verstoren.
Zilver wordt al heel lang gebruikt om de verspreiding van bacteriën te stoppen. Het wordt bijvoorbeeld gebruikt in de filters van sommige medische gezichtsmaskers en de antibacteriële laag die is aangebracht op het internationaal ruimtestation ISS. Maar een van de redenen achter waaróm het zo effectief is, was tot nu toe onopgemerkt gebleven.
Kapotte motoren
Onderzoekers aan de Universiteit van Arkansas stelden E. coli-bacteriën bloot aan kleine hoeveelheden positief geladen zilverionen. Deze ionen zijn giftig voor bacteriën. Met een krachtige microscoop keken de onderzoekers vervolgens wat er gebeurde met de bacteriën. Daarbij keken ze specifiek naar de flagella. Dat zijn zweepachtige motoren die de bacteriën gebruiken om zich voort te bewegen.
‘Ik probeer robots te ontwikkelen die ook echt een nieuwe stap maken’
Hoe werkt vliegen? Dat lijkt een simpele vraag, maar voor luchtvaarttechnicus en bioloog David Lentink is het een levenslange zoektocht.
Door de bacteriën bloot te stellen aan de zilverionen liepen de flagella vast. De bacteriën bewogen vele malen langzamer. Daarnaast veranderden ze ook vaker van richting. Ze bewogen dus minder lang in een richting dan bacteriën die niet waren blootgesteld aan zilverionen.
Moeilijk ontsnappen
Zilver wordt al tientallen jaren gebruikt om flagella beter zichtbaar te maken onder een microscoop, volgens biochemicus Jim Thomas van de Universiteit van Sheffield in het Verenigd Koninkrijk. Hij zegt dat dit waarschijnlijk de eerste keer is dat het effect van zilver op flagella onderzocht is.
Bioloog David Coil van de Universiteit van Californië te Davis in de Verenigde Staten zegt dat zilver niet altijd dit effect zal hebben. Niet alle bacteriën hebben namelijk flagella. Maar zilver stopt micro-organismen ook op andere manieren. Zo kan het in hoge dosis de celwand van bacteriën beschadigen waardoor ze ontploffen.
Als bacteriën minder goed kunnen bewegen, wordt het moeilijker voor ze om te ontsnappen en resistentie tegen de effecten van zilver op te bouwen, zegt Jim Thomas. ‘Behandelingen die op meerdere manieren werken, zijn veel lastiger voor bacteriën.’
