Een nieuwe analyse voorspelt dat waarschijnlijk eind 21e eeuw de grootte van de wereldbevolking zal gaan afnemen.

Voorspellen is niet altijd koffiedik kijken. Met adviezen van experts, analyse van fouten in voorgaande voorspellingen en redelijke aannamen van tendensen valt binnen zekere marges de waarschijnlijkheid van iets aan te geven. Bij het voorspellen van de ontwikkeling van de wereldbevolking zijn de onzekerheden echter groot. Komt er een medicijn tegen hiv/aids, zal de aidsepidemie elders op de wereld net zo erg huishouden als in Afrika, komen er nieuwe grote bedreigingen?

Niettemin beschrijven Wolfgang Lutz, Warren Sanderson en Sergei Scherbov in Nature een nieuwe voorspelling van hoe de wereldbevolking zich de komende eeuw ontwikkelt. Scherbov, die werkzaam is aan de Rijksuniversiteit Groningen, beschreef in november 1997 in Natuurwetenschap & Techniek eerder onderzoek naar wereldwijde demografische trends. De drie onderzoekers verdeelden de wereld in dertien gebieden, en gingen per gebied na welke demografische trends waarschijnlijk zijn. Naast geboortecijfer en sterftecijfer namen ze ook migratie en vergaande veranderingen in het aantal kinderen dat een vrouw krijgt mee.

AI-assistent kan 113-hulpverlening ondersteunen
LEES OOK

AI-assistent kan 113-hulpverlening ondersteunen

Dataspecialist Salim Salmi maakte een AI-tool die 113-hulpverleners ondersteunt.

Op dit moment lopen er zes miljard mensen op de aardbol rond. Na een piek van bijna negen miljard aardbewoners rond 2075, zal met grote waarschijnlijkheid de wereldbevolking tegen 2100 weer zijn afgenomen tot nog geen 8,5 miljard. Wereldwijd zal daarbij een enorme vergrijzing optreden. Zelfs zuidelijk Afrika zal dan sterker vergrijsd zijn dan het huidige Europa. In Oost- en West-Europa daalt volgens het model het aantal inwoners in 2100 tot minder dan nu (van 577 miljoen naar 466 miljoen), terwijl het Midden-Oosten tegen die tijd 413 miljoen inwoners zal tellen, tegen 172 miljoen nu.

De voorspellingen zijn minder schrikbarend dan de voorspelling van de Verenigde Naties. Tot rond 2050 gaan beide vrijwel gelijk op, maar daarna blijkt de nieuwe analyse optimistischer. De berekende kans dat de wereldbevolking eind 21e eeuw daalt, bedraagt 85%. Lutz en zijn collega’s combineren diverse benaderingen in hun onderzoek. Zo namen ze jaarlijkse schommelingen in processen mee in de berekeningen en verwerkten ze analyses van fouten in voorspelde geboorte- en sterftecijfers in voorgaande voorspellingen. Daarbij moesten ze nationale schattingen combineren tot schattingen voor de dertien gebieden waarin ze de wereld verdeelden.

Volgens een commentaar van de econoom Keilman schuilt er een risico in het polsen van de meningen van experts. Die moeten bij demografische voorspellingen aangeven wat de waarschijnlijkheid is dat een sleutelparameter op een zeker toekomstig tijdstip binnen een bepaalde marge valt. Experts, zo stelt Keilman, zijn doorgaans te stellig en geven optimistische smalle marges aan.
Voor de diverse gebieden op de werelden lopen de trends sterk uiteen. Terwijl in sommige landen de bevolking zal afnemen, zal in diverse kwetsbare gebieden een zeer sterke groei optreden. In zijn totaliteit beschouwen de onderzoekers hun resultaten als een welkome opsteker voor het streven naar duurzame ontwikkeling.