Mensen die niet ziek worden van een SARS-CoV-2-infectie hebben andere celreacties na de eerste blootstelling aan het virus, vergeleken met mensen die wel ziek worden. Dit verklaart misschien waarom sommige mensen immuun zijn voor het coronavirus, zelfs als ze niet gevaccineerd zijn.

Wetenschappers hebben in een zogeheten challenge-studie opzettelijk mensen blootgesteld aan het coronavirus. Daardoor begrijpen we nu beter waarom sommige mensen immuun lijken voor covid-19.

Het onderzoek werd uitgevoerd in 2021. Het werk is nu gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.

Onze emotionele relatie met kanker is aan herziening toe
LEES OOK

Onze emotionele relatie met kanker is aan herziening toe

Kanker is al tientallen jaren een van de meest gevreesde ziekten ter wereld. Maar deze ‘kankerfobie’ staat niet meer in v ...

SARS-CoV-2

Zestien proefpersonen deden mee aan de studie. Ze hadden geen gezondheidsproblemen en testten niet positief op het SARS-CoV-2-virus. Ook waren ze er niet tegen gevaccineerd. Voor de proef namen de onderzoekers neus- en bloedmonsters af bij de proefpersonen. Vervolgens spoten ze de oorspronkelijke variant van het SARS-CoV-2-virus in hun neuzen.

Tot 28 dagen na de blootstelling aan het virus nam het onderzoeksteam nog zes tot zeven neus- en bloedmonsters af bij de proefpersonen. In totaal analyseerden de onderzoekers meer dan 600.000 bloed- en neuscellen van alle proefpersonen bij elkaar. Ook moesten de proefpersonen twee keer per dag een SARS-CoV-2-test ondergaan.

Er vielen drie groepen op, zegt teamlid en bioloog Sarah Teichmann van het Cambridge Stem Cell Institute in het Verenigd Koninkrijk. In één groep testten zes mensen meer dan twee dagen positief op beide dagelijkse tests. Zij hadden ook symptomen van covid-19. In een andere groep testten drie deelnemers twee dagen lang positief op één van hun tweemaaldaagse testen, maar niet op de andere testen. Zij hadden geen symptomen van covid-19. In de laatste groep testten zeven mensen consequent negatief op het coronavirus.

Interferonen

De onderzoekers keken onder andere naar de aanwezigheid van zogeheten interferonen in de neus- en bloedmonsters. Interferon is een eiwit dat het immuunsysteem helpt bij het bestrijden van infecties. Proefpersonen in de tweede en derde groep bleken interferon te produceren in hun bloed, voordat het werd aangemaakt in hun neuskeelholte, waar de neusmonsters werden afgenomen.

Wanneer de interferonrespons wel optrad in de neuskeelholte, was dat sterker bij degenen in de tweede groep vergeleken de derde, zegt Teichmann. Deze groepen hadden ook geen actieve infecties in de T-cellen en macrofagen, beide immuuncellen, zegt teamlid en longarts Marko Nikolic van University College London.

De resultaten suggereren dat een hoge mate van activiteit van een immuunsysteemgen genaamd HLA-DQA2 vóór blootstelling aan SARS-CoV-2 een langdurige infectie hielp voorkomen.

Vaccins

Hopelijk leiden deze bevindingen tot een beter begrip van de celreacties die beschermen tegen covid-19, zegt Nikolic. Dit zou kunnen helpen bij de ontwikkeling van vaccins en behandelingen.

‘Deze studie dient als een unieke bron van kennis over deelnemers die niet eerder geïnfecteerd zijn met SARS-CoV-2 vanwege de zorgvuldig gecontroleerde opzet en de kennis over het precieze moment waarop de infectie plaatsvond, om zo de immuunreacties te kunnen meten die daarop volgen’, zegt bioloog José Ordovas-Montanes van het Harvard Stem Cell Institute in Massachusetts.

De meeste mensen zijn inmiddels echter blootgesteld aan ‘een waar mozaïek van SARS-CoV-2-varianten’, in plaats van alleen de oorspronkelijke variant die in dit onderzoek is gebruikt. De resultaten weerspiegelen daarom mogelijk niet de celreacties die nu buiten de dit onderzoek plaatsvinden, zegt hij.