Ongeveer 11 tot 15 procent van de vrouwen ervaren blijvende geur- en smaakklachten gedurende minstens zes maanden na besmetting met covid-19, als ze tijdens de ziekte al last hadden van deze zintuigen. Van de mannen behoudt slechts 1 tot 3 procent deze klachten.
Vrouwen die problemen hebben met reuk en smaak nadat ze covid-19 hebben gekregen, hebben vaker langdurige problemen met de zintuigen dan mannen. Neuroloog Benjamin Tan van het Nationale Universiteitsziekenhuis in Singapore en zijn collega’s hebben 18 klinische studies van over de hele wereld geanalyseerd. Zo willen ze het vóórkomen en de duur van reuk- en smaakproblemen door covid-19 onderzoeken. De onderzoeken volgden in totaal de symptomen van 3699 herstellende covid-19-patiënten.
Vrouwen krijgen het in de neus
Tussen 10,8 en 14,7 procent van de vrouwen ontwikkelden reuk- en smaakklachten die minstens zes maanden aanhielden, als ze aanvankelijk last hadden van deze twee zintuigen na het oplopen van covid-19. Slechts 1,4 tot 2,9 procent van de mannen had dezelfde klachten.
‘Er komt een moment dat we een grieppandemie niet kunnen voorkomen’
Ron Fouchier staat aan de frontlinie in de strijd tegen de griep. Met nieuwe vaccins wil hij ons beschermen tegen toekomstige pandemieën.
Tan zegt dat hier verschillende oorzaken voor kunnen zijn. ‘Gezonde vrouwen hebben een betere reukzin dan gezonde mannen’, zegt hij. ‘Dit kan betekenen dat vrouwen zich meer bewust zijn van een afname van hun geur- en smaakvermogen.’
Een andere factor kan het hormoon oestrogeen zijn, dat vrouwen over het algemeen meer produceren. Het is bekend dat dit de productie van het ACE2 eiwit bevordert, dat het SARS-CoV-2 virus gebruikt om cellen binnen te dringen, zegt Tan.
Invasie
Het team ontdekte ook dat mensen die een verstopte neus hadden door covid-19, meer kans hadden op langdurige problemen met hun reukvermogen. Het is onduidelijk waarom dit het geval is, maar Tan zegt dat het mogelijk te wijten kan zijn aan de manier waarop het virus het neusslijmvlies binnendringt en daar ontstekingen veroorzaakt.
‘Hoe sterker de ontstekingsreactie, hoe meer de neus verstopt raakt, en hoe groter de schade aan geurzenuwcellen waarschijnlijk zal zijn’, zegt de neuroloog. Dit is lastiger om van te herstellen. Tan zegt dat het team niet genoeg gegevens had om uit te zoeken of covid-19-symptomen verschillen bij mensen van verschillende etniciteiten of bij andere groepen.
Overactief immuunsysteem
‘De resultaten lijken heel plausibel’, zegt volksgezondheids-onderzoeker Shamil Haroon van de Britse Universiteit van Birmingham. ‘De bevinding dat een verstopte neus het risico op aanhoudende reuk- en smaakstoornissen verhoogt, is interessant, omdat het mogelijk te behandelen is.’
‘Er is een hypothese dat sommige langdurige covid-symptomen worden veroorzaakt door een te actief immuunsysteem, met name door overactieve mestcellen, een type cel dat een rol speelt bij de immuunrespons. Overactieve mestcellen kunnen een verstopte neus veroorzaken, wat behandeld kan worden met antihistaminica of nasale steroïden’, zegt Haroon.