Mensen met verlammingsverschijnselen kunnen met hun ogen leren schrijven. Een nieuw computerprogramma vol optische trucs leert hen om vloeiende schrijfbewegingen met hun ogen te maken, die het programma vervolgens in beeld brengt.
Mensen die niet (meer) in staat zijn hun armen of benen te bewegen, kunnen met behulp van software hun ogen trainen om zo te leren schrijven. Eerder werd gedacht dat mensen niet bewust hun ogen in vloeiende bewegingen kunnen sturen.
Als we proberen onze blik bewust van object naar object te verplaatsen, ‘springen’ de ogen namelijk van focuspunt naar focuspunt. Die oogsprongen heten saccades. Iedere fractie van een seconde waarop ze stilstaan, geven ze beelden aan de hersenen door. Op de momenten dat de ogen bewegen, vullen de hersenen de visuele informatie zelf in op basis van het voorafgaande en het nieuwe beeld.
AI-assistent kan 113-hulpverlening ondersteunen
Dataspecialist Salim Salmi maakte een AI-tool die 113-hulpverleners ondersteunt.
Phi-beweging
Jean Lorenceau, wetenschapper aan de Université Pierre et Marie Curie, ontwikkelde een computerprogramma dat mensen leert die oogsprongen om te zetten in een vloeiende beweging. Volgens hem is het vooral verwarrende visuele informatie die de ogen laat springen van punt naar punt. Als je bijvoorbeeld kijkt naar een naar rechts rijdende motor, beweegt de asfaltweg waarop deze rijdt voor de ogen de linkerkant op.
Om de tegengestelde bewegingen die je ogen registreren tegen te gaan, gebruikte Lorenceau een optische truc: de zogeheten tegengestelde phi-beweging. Een phi-beweging is wat je ziet in films. Een reeks aan elkaar geplakte stilstaande filmbeelden suggereert beweging. Als het bewegende object in de frames van een film steeds van contrast verandert (en bijvoorbeeld van wit naar zwart springt), lijkt alsof het beeld de omgekeerde richting op beweegt dan het in werkelijkheid doet. Dat is de tegengestelde phi-beweging.
Cirkels
De nieuwe software laat op een scherm een rij cirkels in een grijze achtergrond afwisselend van zwart naar wit springen. Lorenceau: ‘Als ik met mijn ogen die rij cirkels volg, beweegt de achtergrond van de cirkels in de tegenovergestelde richting van mijn ogen. Maar, als we het contrast blijven veranderen, denken de hersenen dat alles toch met de ogen meebeweegt.’ Het oog hoeft niet meer te corrigeren en kan dan, met enige oefening, vloeiend leren bewegen.
Lorenceau vergelijkt de software met het leren surfen op een golf: ‘Dat is precies wat je doet voor een flikkerend display. Je moet de juiste timing aanhouden en met de golfbeweging meebewegen. Dan moet je je inbeelden welke vorm je wilt schrijven, en die met je ogen uitvoeren.’ Wanneer de software beschikbaar wordt, is nog niet bekend.
Lorenceau publiceert zijn onderzoek in juli in Current Biology.
Afbeelding: Lorenceau et al., Current Biology