Astronomen uit Spanje en Armenië hebben een ster ontdekt die in korte tijd extreem helder ontvlamt. De ster nam in minder dan drie minuten een helderheid aan die wel vijftien keer zo groot was als normaal.
Bron: Casey Reed/Nasa
De opvallende ster heet WX UMa. Hij is te vinden in het sterrenbeeld Grote Beer, op ongeveer 15,6 lichtjaar van de aarde. WX UMa staat bekend als een variabele flare star, ofwel vlamster. Dergelijke sterren lichten een aantal keer per jaar helder op, maar bij WX UMa hadden astronomen nog nooit zo’n extreem heldere piek gezien. ‘We zagen een vlam die WX UMa in slechts 160 seconden 15 keer helderder maakte’, zegt de Spaanse sterrenkundige Vakhtang Tamazian in een persverklaring.
De toename in helderheid ging gepaard met een enorme temperatuurschommeling. ‘De ster ging van een temperatuur van 2800 Kelvin naar zes, of zeven keer zo veel’, aldus Tamazian. Na zo’n extreme uitbarsting, keren flare stars binnen tientallen minuten terug naar hun normale toestand.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Zonnevlam
Wetenschappers weten nog niet precies hoe de vlammen ontstaan. Waarschijnlijk is het vlamproces vergelijkbaar met dat van zonnevlammen. Die ontstaan wanneer turbulentie plaatsvindt in het magnetisch veld van het zonneplasma. Net als bij een elektrisch veld vonken kunnen ontstaan, ontlaadt het magneetveld met een heftige plasmavlam. Daardoor neemt de temperatuur in de steratmosfeer plots toe, waardoor ook de helderheid piekt.
Door sterren in zulke turbulente tijden te bestuderen, krijgen astronomen een schat aan informatie over de veranderlijke processen die in sterren kunnen plaatsvinden. ‘Dat is nodig om de vorming en evolutie van sterren te begrijpen’, zegt Tamazian.