Vervuiling heeft in 2019 wereldwijd tot de dood van 9 miljoen mensen geleid. Dat is een op de zes sterfgevallen. Het getal is ongewijzigd sinds de vorige analyse, in 2015.
Milieuactivist Rich Fuller van de Global Alliance on Health and Pollution in Zwitserland en zijn collega’s evalueerden het aantal vroegtijdige sterfgevallen door vervuiling voor het eerst in 2015. Toen kwamen ze ook tot de conclusie dat dit er 9 miljoen waren.
Om uit te zoeken hoe de met vervuiling samenhangende sterfgevallen zijn veranderd, herhaalde het team de analyse voor 2019, met behulp van gegevens van een lopend onderzoek, de Global Burden of Diseases Study.
Ieder mens een persoonlijk dieet
Gezondheidseconoom Milanne Galekop onderzocht gepersonaliseerde diëten. Zijn die echt de moeite en de kosten waard?
‘Het punt met vervuiling is dat niemand eigenlijk direct aan vervuiling sterft’, zegt Fuller. ‘Mensen sterven omdat ze door de de vervuiling een ziekte krijgen, en daar vervolgens aan sterven.’
Hout verbranden
Ten opzichte van 2015 daalde het aantal sterfgevallen dat specifiek wordt veroorzaakt door luchtvervuiling in huishoudens, bijvoorbeeld door het verbranden van hout binnenshuis. Dat getal zakte van 2,9 miljoen naar 2,3 miljoen. Dat komt doorat veel landen zijn overgestapt op schonere brandstoffen.
Het aantal doden door luchtvervuiling buitenshuis steeg echter van 4,2 miljoen naar 4,5 miljoen. Dit is te wijten aan het toenemende aantal auto’s en fabrieken, zegt Fuller.
Bij de verbranding van fossiele brandstoffen komt fijnstof met een maximale diameter van 2,5 micrometer vrij, de zogenaamde PM2.5. Dit kan tot diep in ons lichaam doordringen, en wordt in verband gebracht met hartaandoeningen en sommige vormen van kanker.
Loodvergiftiging
Ook loodvervuiling neemt wereldwijd toe, hoewel onduidelijk is waarom. In 2015 schatten de onderzoekers dat loodvergiftiging 500.000 sterfgevallen veroorzaakte. In 2019 schatten ze dat cijfer op minstens 900.000.
Over het geheel genomen vindt meer dan 90 procent van de aan vervuiling gerelateerde sterfgevallen plaats in lage- en middeninkomenslanden, aldus het team. ’Veel vervuiling is het gevolg van de snelle industrialisatie van veel van deze landen’, zegt Fuller.
De laatste analyse is gebaseerd op gegevens van voor de covid-19-pandemie. In het Verenigd Koninkrijk leidden de lockdowns tijdelijk tot minder voertuigen op de wegen, waardoor symptomen bij mensen met aandoeningen als astma afnamen.
Het effect van de pandemie op toekomstige vervuilingsanalyses is onduidelijk, zegt Fuller. ‘Ik weet dat de luchtvervuiling tijdens de pandemie afnam, maar nu weer toeneemt’, zegt hij.
Gebrek aan maatregelen
Fuller hoopt dat de resultaten zullen leiden tot een betere monitoring en bewustwording van vervuiling. ‘Vervuiling is een van de drie grote mondiale problemen van onze tijd’, zegt hij, ‘naast klimaatverandering en verlies van biodiversiteit.’
‘Het aantal wereldwijde vroegtijdige sterfgevallen door blootstelling aan vervuiling verbaast me niet’, zegt Eloise Marais, geograaf aan het University College London, ‘Wat het meest verontrustend is, is het gebrek aan maatregelen om het probleem aan te pakken’.
