Voor het eerst is een varkensnier succesvol getransplanteerd in een levende mens. De ontvanger van de nier zal naar verwachting binnenkort het ziekenhuis verlaten.
Chirurgen hebben met succes een genetisch gemodificeerde varkensnier getransplanteerd in een 62-jarige man met nierfalen. De ontvanger, Richard Slayman, herstelt voorspoedig. Naar verwachting zal hij binnenkort het ziekenhuis verlaten, slechts enkele dagen na zijn operatie.
Is dit de eerste varkensniertransplantatie ooit?
Dit is de eerste keer dat een varkensnier is getransplanteerd in een levende mens. Het is een belangrijke mijlpaal op het gebied van xenotransplantatie, het overbrengen van dierlijke organen naar mensen.
‘Er komt een moment dat we een grieppandemie niet kunnen voorkomen’
Ron Fouchier staat aan de frontlinie in de strijd tegen de griep. Met nieuwe vaccins wil hij ons beschermen tegen toekomstige pandemieën.
‘Het succes van deze transplantatie is de optelsom van de inspanningen van duizenden wetenschappers en artsen gedurende tientallen jaren’, zei transplantatiechirurg Tatsuo Kawai van het Massachusetts General Hospital in een verklaring. ‘Onze hoop is dat deze transplantatiemethode redding biedt aan miljoenen patiënten wereldwijd die lijden aan nierfalen.’
Strikt genomen is het niet de eerste niertransplantatie van varken naar mens. De procedure is in het verleden vijf keer eerder uitgevoerd. Dat gebeurde bij mensen die hersendood waren en aan de beademing lagen. De meest recente transplantatie werd gedaan in juli 2023, door het team van chirurg Robert Montgomery van het NYU Langone Health-ziekenhuis. Die nier functioneerde een maand lang zonder tekenen te vertonen van afstoting of infectie.
Wanneer vond de operatie plaats?
Kawai en zijn collega’s voerden de operatie uit op 16 maart 2024. De ingreep duurde vier uur. Kort na de operatie begon de nier urine en het afvalproduct creatinine te produceren, rapporteert The New York Times. Slayman kon stoppen met dialyse, wat onderstreept dat de nier goed functioneert.
Waar kwam de varkensnier vandaan?
Het farmaceutische bedrijf eGenesis heeft het orgaan geleverd. Dit bedrijf fokt varkens die genetisch aangepast zijn voor medische doeleinden. Ze hebben bepaalde menselijke genen gekregen en sommige varkensgenen die schadelijk zijn voor mensen zijn juist uitgeschakeld. Deze genetische aanpassingen verminderen de kans dat het immuunsysteem het orgaan afstoot omdat het lichaamsvreemd is. Slayman krijgt ook een rits immuunonderdrukkende medicijnen om het risico op afstoting verder te minimaliseren.
Tot nog toe zijn er geen tekenen van afstoting. Slayman is in staat zelfstandig te lopen. Zijn artsen hopen hem binnenkort uit het ziekenhuis te ontslaan.
Wat weten we over de patiënt?
Slayman heeft diabetes type 2, een hoge bloeddruk en een nierziekte. Eerder, in december 2018, ontving hij een menselijke nier van een donor. Maar na vijf jaar vertoonde het orgaan tekenen van nierfalen. Slayman begon in mei vorig jaar met dialyse, maar kreeg te maken met complicaties, waardoor hij elke twee weken naar het ziekenhuis moest terwijl hij op een tweede donornier wachtte. Dit had een ernstige impact op zijn levenskwaliteit. De Amerikaanse voedsel- en geneesmiddelenautoriteit, de Food and Drug Administration, gaf daarop toestemming voor deze experimentele transplantatie.
‘Ik zag het niet alleen als een manier om mezelf te helpen, maar ook als een manier om hoop te bieden aan de duizenden mensen die een transplantatie nodig hebben om te overleven’, zei Slayman in een verklaring.
Zijn er xenotransplantaties geweest met andere organen?
Slechts twee andere mensen ondergingen eerder een xenotransplantatie. Beiden ontvingen een genetisch gemodificeerd varkenshart. De eerste, een man genaamd David Bennett, overleed twee maanden later. Mogelijk was zijn dood een gevolg van een varkensvirus, genaamd porcine cytomegalovirus. Dit en soortgelijke virussen waren uitgeschakeld in het varken dat Slaymans nier groeide.
De tweede ontvanger, een man genaamd Lawrence Faucette, stierf zes weken na zijn operatie doordat zijn lichaam het orgaan afstootte.
Update
Op 11 mei 2024 liet het Massachusetts General Hospital weten dat Rick Slayman is overleden. ‘Er zijn geen aanwijzingen dat dit het gevolg was van de transplantatie’, zo rapporteert het ziekenhuis in een verklaring.
