De van dichtstbij genomen beelden van de zon tot nu toe hebben mini-zonnevlammen aan het licht gebracht, die overal in de buurt van het oppervlak te zien zijn. Ze werden vastgelegd door de Solar Orbiter, een sonde ontwikkeld door de Europese ruimtevaartorganisatie ESA.

Deze vlammen, ‘kampvuren’ genaamd, zijn tot een miljard keer kleiner dan de grote zonnevlammen die vanaf de aarde waarneembaar zijn. Onderzoekers denken dat ze te maken hebben met veranderingen in het magneetveld van de zon. Op het moment is onduidelijk of het echt kleinere versies van grote zonnevlammen zijn, of dat er een compleet ander mechanisme achter zit.

‘Doordat er zo veel van zijn, zouden ze een significante bijdrage kunnen leveren aan het opwarmen van de corona van de zon’, zei Daniel Müller van ESA afgelopen vrijdag tijdens een persbijeenkomst.

‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
LEES OOK

‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’

Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.

Nog nooit zo dichtbij

De Solar Orbiter is een gezamenlijke missie van ESA en NASA. Hij werd op 10 februari gelanceerd, met zes instrumenten aan boord om de zon en diens omgeving te bestuderen.

De Solar Orbiter naderde de zon tot een afstand van 77 miljoen kilometer – ongeveer de helft van de afstand tussen de zon en de aarde.

De onderzoekers schoten de beelden van de kampvuren met een extreem-ultraviolet-camera op 15 juni. Toen bereikte de sonde voor het eerst zijn perihelium: het punt van zijn elliptische baan waarop hij zich het dichtst bij de zon bevindt.

‘We zijn nog nooit zo dicht bij de zon geweest met een camera’, zei Müller. ‘De Solar Orbiter heeft echt de grens bereikt van waar camera’s nog beelden van de zon kunnen maken’, zei Holly Gilbert, vanuit NASA betrokken bij de missie.

Kampvuren zon waargenomen door Solar Orbiter
Een aantal van de ‘kampvuren’ in de buurt van het oppervlak van de zon, waargenomen door de Solar Orbiter. Foto’s: Solar Orbiter/EUI Team (ESA & NASA); CSL, IAS, MPS, PMOD/WRC, ROB, UCL/MSSL

Polen in zicht

De Parker Solar Probe van NASA kwam echter nog veel dichter bij de zon. Die bevond zich er in januari 2020 maar 18,7 miljoen kilometer vandaan. Uiteindelijk zal hij het oppervlak van de zon naderen tot 6 miljoen kilometer.

De volgende fase van de Solar Orbiter-missie begint eind volgend jaar. Dan nadert het ruimtevaartuig de zon tot een afstand van 42 miljoen kilometer. Uiteindelijk zal de sonde de polen van de zon in zicht krijgen.

De zaak zonnestelsel
LEESTIP: de mysteries rond de zon en de planeten staan centraal in De Zaak Zonnestelsel, te bestellen in onze webshop.