Vliegen zal een stuk onrustiger worden door klimaatverandering. Een nieuwe studie voorspelt dat zware turbulentie, turbulentie zo heftig dat je ervan in het ziekenhuis kan belanden, vaker zal voorkomen. Dit komt doordat de hoeveelheid koolstofdioxide in de atmosfeer stijgt.
Onverwachte schudbewegingen tijdens een vlucht zijn onderdeel van elke normale vliegreis. Toch worden passagiers en vliegtuigbemanning zo nu en dan blootgesteld aan turbulentieniveaus waarbij serieuze schade kan ontstaan. Vooral wanneer die turbulentie onverwacht plaatsvindt, bij een blauwe rustige lucht zonder wolken.
‘Ik probeer robots te ontwikkelen die ook echt een nieuwe stap maken’
Hoe werkt vliegen? Dat lijkt een simpele vraag, maar voor luchtvaarttechnicus en bioloog David Lentink is het een levenslange zoektocht.
Achtbaanvluchten
De resultaten van het onderzoek laten zien dat de effecten van klimaatverandering op straalstromen – zeer sterke wind bij een hoogte van tien kilometer – ervoor zullen zorgen dat achtbaanachtige vluchten veel vaker voorkomen.
De onderzoekers ontdekten dat bij een verdubbeling van de hoeveelheid koolstofdioxide in de atmosfeer 149 procent meer zware turbulentie zal voorkomen. Voor deze berekeningen gebruikten de onderzoekers supercomputersimulaties.
Als de huidige ontwikkelingen verder doorgaan zal het koolstofdioxidegehalte halverwege deze eeuw twee keer zo groot zijn dan voor de industriële revolutie.
Commerciële passagiersvliegtuigen van langeafstandsvluchten kruisen routinematig hoogtes tussen de negen en twaalf kilometer. Uiteindelijk zal risicovolle turbulentie tijdens commerciële vluchten dan twee of zelfs drie keer vaker voorkomen.
‘Ons nieuwe onderzoek geeft tot dusver het meest accurate overzicht van hoe turbulentie tijdens een vliegreis zal reageren op klimaatverandering’, zegt de onderzoeksleider, Paul Williams, van de University of Reading.
‘Voor de meeste passagiers is lichte turbulentie niet meer dan een vervelende verstoring van hun comfortniveau. Alleen voor mensen met vliegangst kan lichte turbulentie al voor stress zorgen’, zegt hij. ‘Toch zullen zelfs de meest geroutineerde vliegtuigpassagiers die vaak vliegen verontrust zijn over de boodschap dat het aantal keer zware turbulentie met 149 procent zal stijgen. Het gebeurt namelijk regelmatig dat passagiers, stewardessen en stewards van over de hele wereld in het ziekenhuis belanden door zware turbulentie.’
Windschering
De wetenschappers kwamen tot hun conclusie door de invloed van windschering te bekijken. Dit veroorzaakt in de wintermaanden vaak turbulentie bij trans-Atlantische vluchten. Windschering is de verzamelterm voor plotselinge verticale of horizontale veranderingen in windsnelheid en/of richting die zeer lokaal plaatsvinden.
Het onderzoek voorspelt dat de verdubbeling van de hoeveelheid koolstofdioxide het aantal gevallen van lichte turbulentie tijdens vliegreizen verhoogt met 59 procent. Lichte tot gemiddelde turbulentie zal verhogen met 75 procent, gemiddelde turbulentie met 94 procent en gemiddelde tot zware turbulentie met 127 procent. Zware turbulentie zal dan verhogen met 149 procent.
Een turbulente stroom duurt doorgaans vijf minuten van de totale vliegtijd. Het kan een gebied van 60 kilometer bedekken en het is vaak één kilometer dik.
Schade
Conservatieve schattingen beweren dat elk jaar gemiddeld 55 van de 790 turbulentiegevallen voor serieuze verwondingen zorgen. Deze aantallen horen bij stewards, stewardessen en vliegpassagiers van geplande Verenigde Staten vluchten, volgens de onderzoekers.
Van dezelfde turbulente vluchten wordt er gedacht dat ze 687 kleinere verwondingen veroorzaken bij stewards en stewardessen en 120 kleinere verwondingen bij vliegpassagiers.
Het daadwerkelijke aantal verwondingen zal zelfs nog veel hoger zijn, omdat veel incidenten niet worden gemeld. Andere schattingen beweren dat elk jaar 5000 verwondingen ontstaan bij zware turbulentie.
Daarnaast kan turbulentie tijdens de vlucht niet alleen verwondingen veroorzaken, maar ook schade aan het vliegtuig, volgens de wetenschappers.
Op 9 december 1992 ontstond bij een rustige lucht buitengewone turbulentie waardoor een zes meter lang stuk van de linkervleugel van een vliegtuig scheurde. De vliegtuig vloog over Colorado, Verenigde Staten, en verloor een van de vier motoren. Meer zware turbulentie bij rustige lucht kan daarom belangrijke gevolgen hebben voor de luchtvaart, volgens de onderzoekers.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees verder: