Nijmegen (NL) – Jan Gerritsen ontvangt de Troosterprijs voor de ontwikkeling van microscopen waarmee afzonderlijke atomen in een vloeistof kunnen worden waargenomen.


De professor Jan Troosterprijs 2002 is toegekend aan ing Jan Gerritsen, technisch medewerker van de afdeling Experimentele Vaste Stoffysica van de Katholieke Universiteit Nijmegen. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een medewerker van de universiteit die zich door innovatieve bijdragen heeft onderscheiden. Jan Gerritsen ontvangt de prijs voor zijn bijdrage aan de ontwikkeling van zeer krachtige microscopen.

Jan Gerritsen bij één van de door hem ontwikkelde microscopen.

De microscopen zijn onmisbaar binnen het onderzoek van de Nijmeegse onderzoeksgroep, waarin processen die plaatsvinden op zeer kleine schaal (nanofysica) en binnen ultrakorte tijd (femtoseconden) centraal staan. Met microscopen zoals de atomaire krachtmicroscoop (AFM) en de scanning tunneling microscoop (STM) kunnen onderzoekers de afzonderlijke atomen waaruit organische moleculen zijn opgebouwd, waarnemen. Het gebruik ervan vindt veelal plaats onder zeer lage temperaturen en in hoog vacuüm.
Gerritsen heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van AFM- en STM-microscopen waarmee de onderzoekers ook in niet-geleidende vloeistoffen kunnen waarnemen. Hierdoor biedt het apparaat een unieke kijk op atomaire processen in hun natuurlijke omgeving, bijvoorbeeld in een levende cel.

Rechtsboven een foto van een plastic bolletjesmodel van de onderzochte moleculen (lengte 24 cm), links onder het microscopische beeld van de moleculen (lengte 2,4 nanometer, een nanometer is een miljoenste mm).


Sabrine Caspers