Drie mensen hebben hun hersenen gebundeld om met hun gedachten een spelletje Tetris te spelen. Nooit eerder werkten meer dan twee mensen samen via brein-tot-breincommunicatie.
‘Ons experiment kan worden beschouwd als het eerste proof of concept dat meerdere menselijke breinen bewust kunnen samenwerken om een taak te volbrengen die geen van de breinen in zijn eentje kan volbrengen’, zegt Rajesh Rao van de University of Washington.
Met de zogeheten BrainNet-interface kunnen drie mensen samen een langzame versie van Tetris spelen door hun gedachten uit te wisselen. Twee van hen sturen informatie over de spelsituatie door aan de derde speler. Die besluit op basis daarvan welke handelingen moeten worden verricht.
‘Een AI-systeem moet kunnen zeggen: dat is geen goed idee’
Het is belangrijk dat we AI-systemen kunnen vertrouwen. AI-onderzoeker Pınar Yolum stelt dat betrouwbare AI-systemen bezwaar moeten kunnen maken tege ...
De twee verzenders dragen EEG-caps die de door hun gedachten geproduceerde hersensignalen opnemen. Deze informatie bereikt het brein van de ontvanger via een TMS-cap.
Achterhoofdskwab
De verzenders kunnen het hele speelveld overzien. De ontvanger ziet alleen het vallende blokje. De verzenders moeten daarom aan de ontvanger doorgeven of die wel of niet het blokje moet draaien. Dat doen ze door hun aandacht te richten op een van de twee knipperende ledlampjes aan weerszijden van een computerscherm. Bij het ene lampje staat JA, bij het andere NEE.
Door signalen uit de visuele cortex te verwerken, is in de EEG-gegevens te zien waar de verzenders hun aandacht op richten. Wanneer ze ‘ja’ denken, wordt de achterhoofdskwab van de ontvanger magnetisch gestimuleerd. Dat is het hersengebied dat visuele informatie verwerkt. De stimulatie zorgt ervoor dat de ontvanger een lichtflits ziet.
De verzenders hebben 15 seconden de tijd om hun beslissing te versturen. De twee beslissingen bereiken de ontvanger 8 seconden na elkaar. ‘Een echt spelletje Tetris zou te snel gaan voor de huidige versie van BrainNet’, zegt Rao.
Verkeerde informatie
De onderzoekers testten ook of de ontvanger kan inschatten of de aanwijzingen van de verzenders betrouwbaar zijn. Dat deden ze door een van de verzenders expres verkeerde informatie te laten doorgeven. De ontvanger moest dan achterhalen welke verzender betrouwbaarder was om te kunnen bepalen of die wel of niet een blokje moest draaien. Na elke handeling werd de ontvanger meegedeeld of die de juiste keus had gemaakt.
Uiteindelijk speelden vijf groepen van drie mensen dit aangepaste Tetris-spel. Ze wisten de blokjes met een gemiddelde nauwkeurigheid van zo’n 81 procent zodanig te draaien dat die in de laagst mogelijke rij paste. Dat is inclusief de trials waarbij een van de verzenders expres verkeerde instructies gaf.
Hive mind
Een heleboel breinen die samen aan de oplossing van één probleem werken, heeft volgens Rao ontegenzeggelijk toekomstperspectief. ‘Als je dit idee doortrekt, zou je netwerken van verbonden breinen kunnen zien als de truc waarmee de mensheid de biologische beperkingen van haar hersenevolutie overwint’, zegt hij.
Giulio Ruffini is onderzoeker bij Neurelectrics in Spanje, een bedrijf dat apparaten ontwikkelt om de hersenen elektrisch te stimuleren. Volgens hem is het Tetris-resultaat slechts een kleine stap vooruit qua technologie, maar een grote stap richting niet-invasieve brein-tot-breincommunicatie. ‘We staan waarschijnlijk op de drempel van het creëren van een hive mind’, zegt hij.
Zijn collega Ana Maiques stelt dat de nieuwe techniek vooral nuttig is voor mensen die door een neurologische of fysieke beperking niet kunnen praten. ‘Je zou ook met een heleboel breinen een ingewikkeld wiskundig probleem kunnen oplossen, of iets abstracts doen zoals het schrijven van een lied. Maar dat lijkt me wishful thinking’, zegt ze.
Momenteel worden verschillende pogingen ondernomen om menselijke breinen met computers te vermengen. Dat gebeurt ofwel met chirurgisch ingebrachte chips, of met niet-invasieve technieken zoals die van BrainNet. Voorbeelden van bedrijven die zich hiermee bezighouden zijn Facebook, Neuralink (van Elon Musk) en DARPA, de onderzoekstak van het Amerikaanse leger.
Denk echter niet dat je binnenkort al je eigen ideeën in andermans gedachten kunt stoppen. Facebook en DARPA hebben beide als eerste doelen dat mensen zonder hun handen kunnen typen of software aansturen. Een computerspel waarbij de gedachten van verschillende mensen samensmelten, is waarschijnlijk nog jaren bij ons vandaan.
Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.
Lees verder: