Astronomen in Californië hebben een nieuwe supernova ontdekt. Rond 8 september moet die zelfs vanaf het aardoppervlak met een verrekijker zichtbaar zijn.

Tal van telescopen op aarde en ook de ruimtetelescoop Hubble richten het vizier op het sterrenbeeld Grote Beer. Bij dat sterrenbeeld, in de sterrennevel M101 ofwel het sterrenstelsel Windmolen, ontwaarden astronomen van de University of California in Berkeley de ontploffing van een ster, een nieuwe supernova. Ze waren er vroeg bij.

De supernova, op een afstand van 21 miljoen lichtjaren, was bij ontdekking nog een miljoenmaal zwakker dan het menselijk oog kan onderscheiden, maar elke dag neemt de helderheid toe. Rond 8 september zal de supernova in ieder geval met een goede verrekijker zichtbaar moeten zijn. Hij bevindt zich vlak boven het uiteinde van de steelpan, de kenmerkende verzameling sterren van de Grote Beer.

‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
LEES OOK

‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’

Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.


Pas op 23 augustus was de supernova zichtbaar in telescoopopnamen.

 

Supercomputer

In het verleden hebben sterrenkundigen ook al supernova’s in dit stelsel gezien, namelijk in 1909, 1951 en 1970. De zeer snelle ontdekking nu is volgens Peter Nugent te danken aan snelle netwerken en een supercomputer van het National Energy Research Scientific Computer Center. Die supercomputer analyseert de waarnemingen van een telescoop van de Palomar Observatory, op honderden kilometers afstand in Zuid-Californië, en zendt automatisch interessante coördinaten door naar telescopen elders op de wereld.

Een telescoop op de Canarische Eilanden zag drie uur later in de betreffende richting unieke lichtsignalen en nog geen dag later was duidelijk dat er sprake was van een buitengewone supernova. Hij behoort tot het type supernova waarmee de uitdijing van het heelal wordt bestudeerd. Nog niet eerder zagen sterrenkundigen er een zo dichtbij en zo vroeg na het begin van de ontploffing. Ze hopen de komende weken dan ook volop nieuwe informatie over deze zeldzame gebeurtenis te verkrijgen.