Als we een miljoen ton maanstof tussen de aarde en de zon hangen, zou dat het zonlicht op aarde met 1,8 procent verminderen, en zou de temperatuur dalen. Maar de risico’s die gepaard gaan met zo’n megalomaan plan zijn vooralsnog onduidelijk.

Om  de opwarming van de aarde te verminderen, zouden we een stofwolk vanaf de maan kunnen lanceren, om een deel van het zonlicht tegen te houden. De ontwikkeling van zo’n plan vergt wel meer dan tien jaar onderzoek, en de risico’s zijn nog onduidelijk. Er zouden gevolgen zijn voor landbouw, ecosystemen en de waterkwaliteit in verschillende delen van de wereld.

Het idee zelf is al ouder, maar nu hebben astrofysicus Benjamin Bromley van de Universiteit van Utah en zijn collega’s een oplossing bedacht voor het vormen van zo’n stofwolk, schrijven ze in PLOS Climate. Hij stelt voor dat we continu een stroom maanstof van de noordpool van de maan lanceren met een snelheid van 2,8 kilometer per seconde.

AI-assistent kan 113-hulpverlening ondersteunen
LEES OOK

AI-assistent kan 113-hulpverlening ondersteunen

Dataspecialist Salim Salmi maakte een AI-tool die 113-hulpverleners ondersteunt.

Stabiele wolk

Het gaat om meer dan 100 miljoen ton stof dat tussen de aarde en de zon geplaatst wordt, en schaduw werpt op de aarde. Het stof zou de energie van het zonlicht deels absorberen en verstrooien. Om dit te bereiken moet de stofwolk op 1,5 miljoen kilometer van de aarde worden geplaatst. Daar bevindt zich een plek waar de zwaartekracht van de zon en de aarde elkaar opheffen, en waar objecten dus blijven hangen. Deze locatie heet het eerste Lagrangepunt, of L1.

Verscheidene onderzoeksgroepen stellen voor om stof op L1 te plaatsen. Stof zou er echter niet permanent blijven: geladen deeltjes van de zon, de zogeheten zonnewind, zouden het geleidelijk wegblazen.

Miljoen ton

De onderzoekers stellen voor om de wolk continu aan te vullen vanaf de maan. Uit duizenden computersimulaties concluderen ze dat dit een betere aanpak is. De simulaties hielden rekening met de zwaartekracht van de zon, de aarde en andere planeten, en met effecten zoals de zonnewind.

Ze wijzen erop dat elk gelanceerd stofdeeltje ongeveer vijf dagen lang zonlicht blokkeert, voordat het wegdrijft in het zonnestelsel. Als we een stofschild met een massa van 1 miljoen ton een jaar lang in de buurt van L1 weten te houden, zou het zonlicht op aarde met 1,8 procent afnemen, wat overeen komt met zes dagen lang al het zonlicht blokkeren.

We zouden de stofstroom lang genoeg op gang moeten houden om intussen andere maatregelen te nemen om CO2 uit de atmosfeer halen. Zo kunnen we de CO2-stijging sinds de industriële revolutie compenseren, zegt aardwetenschapper Ben Kravitz van de Indiana University in de VS.

Railgun op de maan

‘Als deze methode werkt, kan hij de temperatuur op aarde verlagen. Maar het is moeilijk te zeggen of het de moeite waard is, in verhouding tot de benodigde moeite en middelen’, zegt Kravitz. De simulaties zeggen niets over hoe en met welke technologie we het maanstof naar L1 zouden lanceren.

Het is bijvoorbeeld mogelijk om een railgun op de maan-noordpool te gebruiken, een elektrisch geweer dat geleidende voorwerpen tussen twee rails wegschiet, zegt Bromley. De energie voor dit apparaat zou geleverd kunnen worden door ‘een paar vierkante kilometer zonnepanelen in de buurt van de lanceerplaats’, zegt hij.

Vergaande effecten

Er zitten nog wat haken en ogen aan het plan. Het verduisteren van de aarde zal in verschillende regio’s tot verschillende effecten leiden, zegt Kravitz. ‘Temperatuur, neerslag, wind en vele andere zaken veranderen, op verschillende plaatsen op verschillende manieren’, zegt hij. ‘Die veranderingen hebben natuurlijk hun weerslag op landbouw, ecosystemen en waterkwaliteit.’

Voordat er een stofgeweer op de maan komt te staan, moeten er dus eerst grootschalige studies worden uitgevoerd door meerdere instanties in verschillende landen. Ook zullen de Verenigde Naties een oordeel over het plan moeten vellen, zegt astronoom Curtis Struck van de Iowa State University.

Een ander knelpunt is dat er onnauwkeurigheden plaatsvinden bij de lancering en de verstrooiing van het stof. Het is onbekend welk effect die hebben. ‘Zouden er meer micrometeorieten op aarde vallen? Of zou er meer schade aan satellieten in een baan om de aarde ontstaan?’ zegt Struck. ‘Deze en vele andere vragen zijn nog niet in het nodige detail bestudeerd.’

Bovendien mogen futuristische plannen als deze niet in de plaats komen van inspanningen om de uitstoot op aarde in te dammen. ‘We moeten de hoeveelheid broeikasgassen in onze eigen atmosfeer hoe dan ook blijven verminderen’, zegt Bromley. ‘Onze stofschildoplossing zou gewoon wat meer tijd kopen.’