Voor het eerst zijn de laatste stuipen van een supernova nagebootst in 3D.
De hoofdrolspeler in de driedimensionale sterfscène is een exploderende ster in de Tarantulanevel, die 23 jaar geleden aan het licht kwam. Deze supernova, SN1987A genoemd, is sindsdien nauwkeurig met telescopen gevolgd. Wat astronomen verraste, was de snelheid waarmee ijzer- en nikkelrijke ‘kogels’ vanuit het centrum van de exploderende ster werden geslingerd. Met duizenden kilometers per seconde bereikten die kogels de buitenste regionen van de explosie. Dat was veel sneller dan eendimensionale en tweedimensionale berekeningen voorspelden. Het 3D-model klopt veel beter met de kogelwaarnemingen.
Het is een hoogstandje, want de simulaties moeten daarbij kijken naar processen op schalen van zowel enkele honderden meters als enkele miljoenen kilometers. SN1987A was een ster met een massa van bijna twintigmaal de zonsmassa. Toen de ster implodeerde slingerde het zijn brokstukken met enorme kracht de ruimte in. Het precieze verloop van de explosie was tot nog toe een raadsel.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Ringvormig
De 3D-simulatie laat nu zien hoe oorspronkelijke asymmetrische verdelingen van materiaal in de kern leiden tot de snel uitgestoten zware klompen van metaal. Tegelijkertijd is zichtbaar hoe lichte elementen uit de mantel, met name waterstof en helium, naar het centrum van de explosie bewegen. De klompen metaal zijn bovendien eerder ringvormig dan bolvormig.
