Britse onderzoekers hebben ontdekt hoe een simpele tuinspin draden maakt die slechts miljarden van een meter dik zijn. De spin kamt zijn draden, waardoor ze een elektrische lading krijgen die ze plakkerig maakt. Dat publiceren de wetenschappers in het vakblad Biology Letters.
Bron: Hartmut Kronenberger & Katrin Kronenberger/Oxford University
De kaskaardespin (Uloborus plumipes) maakt sterke draden met een dikte van slechts enkele nanometers. De meeste spindraden zijn veel dikker dan dat, tot op enkele micrometers – een factor duizend verschil. Het verschil is dat ‘gewone’ spindraden met een soort lijm besmeurd zijn zodat prooi eraan blijft plakken. De draad van de kaskaardespin bevat geen lijm, maar kleine nanostructuren waaraan de prooi blijft haken. Om de structuren te maken, geeft de spin de draad een elektrische lading.
Zeefplaat onder de microscoop
Bron: Fritz Vollrath/Oxford University
De onderzoekers onderwierpen de draadproducerende organen van de spin aan drie verschillende microscooptechnieken. Ze keken vooral naar de zeefplaat – een structuur op het achterlijf die niet bij alle spinsoorten voorkomt. De zeefplaat bestaat uit kleine ‘kanalen’ van 500 nanometer lang en spuitmondjes met een diameter van slechts 50 nanometer waar de draad uit komt. De zeefplaat van de kaskaardespin is daarmee opvallend klein.
‘Ik probeer robots te ontwikkelen die ook echt een nieuwe stap maken’
Hoe werkt vliegen? Dat lijkt een simpele vraag, maar voor luchtvaarttechnicus en bioloog David Lentink is het een levenslange zoektocht.
De kaskaardespin kamt de draden die uit de zeefplaat komen met speciale haartjes op zijn achterpoten. Daarbij trekt de spin ook af en toe flink aan de draad. De wrijving zorgt dat er een elektrostatische lading op de draad komt – en die leidt tot wollige uitsteeksels. De lading maakt deze uitsteeksels plakkerig.
Afkijken van natuur
De onderzoekers hopen met deze vondst sterkere en langere synthetische vezels te kunnen maken. ‘Als we het elektrospinnen van nanodraden kunnen reproduceren, maakt dat een nieuwe, efficiënte productiemethode voor polymeren mogelijk’, zegt onderzoeker Fritz Vollrath in een persverklaring.
Lees ook: