Het bedrijf Moolec heeft transgene sojabonen gemaakt met de naam ‘Piggy Sooy’. Een kwart van het eiwit in de boon is transgeen varkens-eiwit in plaats van soja-eiwit.
Vleesvervangers zouden binnenkort een stuk vleesachtiger kunnen worden. Moolec, een Brits bedrijf, stelt dat het genetisch gemodificeerde sojaplanten heeft gemaakt waarvan een kwart van de eiwitten bestaat uit varkenseiwit. Het bedrijf noemt de plant ‘Piggy Sooy’.
Moolec is ook bezig met het maken van erwtenplanten met rundvleeseiwitten. Deze producten zouden een gelijksoortige smaak, voedingswaarde en textuur moeten hebben als vlees, maar dan zonder het flinke prijskaartje van kweekvlees dat in een lab gemaakt is.
Mieren zijn magnifieke navigators
Mieren zijn in staat tot verbazingwekkende navigatieprestaties. Misschien kan waardering hiervoor helpen om deze insectensoorten te behouden.
Het bedrijf heeft niet bekendgemaakt welke varkensgenen zijn toegevoegd aan de soja. ‘Op dit moment kunnen we die informatie niet prijsgeven vanwege ons intellectuele eigendom’, zegt geneticus Amit Dhingra van Moolec.
IJzer
Ondanks de geheimhouding verraden foto’s wel iets over de genetische aanpassingen. De Piggy Sooy-bonen van Moolec hebben bijvoorbeeld een rozerode kleur van binnen. Dat maakt het waarschijnlijk dat een van de toegevoegde genen hoort bij een eiwit met een ijzerhoudende heemverbinding, zoals myoglobine. Dat is het eiwit waaraan zuurstof zich bindt. Dat eiwit is ook de reden dat vlees rood kleurt, en draagt bij aan de smaak.
Het bedrijf Impossible Foods voegt al een heemverbinding toe aan hun burgers. Die is afkomstig van planten en heet sojaleghemoglobine. Het is bedoeld om de burger meer op vlees te laten lijken en naar vlees te laten smaken. Leghemoglobine komt van nature voor in de wortels van sojaplanten. Maar om er genoeg van te kunnen maken, produceert Impossible Foods het met genetisch gemodificeerd gist.
Mondgevoel
Het bedrijf Motif produceert rundvleesmyoglobine als additief met de naam Hemani, om te gebruiken in vleesvervangers. Motif werkt ook met genetisch gemanipuleerd gist. Er liggen nu plannen om het in maïs te gaan verbouwen om de productie op te schalen.
Dhingra zegt dat de toegevoegde eiwitten in Piggy Sooy zijn gekozen om het juiste mondgevoel te krijgen na het bereiden van de bonen. Hij wilde geen antwoord geven op de vraag of myoglobine een van de eiwitten is, en ook niet op de vraag of iemand de bonen al geproefd heeft. Producten zoals Piggy Sooy kunnen de voedselketen verduurzamen, zegt Dhingra.
Jakkesgehalte
De Britse schrijver en klimaatactivist Mark Lynas denkt er hetzelfde over. ‘Het zou ook een stuk milieuvriendelijker zijn, en het ontwijkt de narigheid van intensieve veehouderij.’ Lynas heeft geopperd dat het ‘gadver-gehalte’ van transgene planten – planten waarvan het DNA gemodificeerd is door genen toe te voegen van een andere soort – de oorzaak was van de protesten tegen genetisch gemodificeerde gewassen. Hij weet niet hoe goed mensen zullen reageren op Piggy Sooy.
‘Ik heb geen idee of dit in goede aarde zal vallen. Het is interessant dat ze zo de nadruk leggen op het varkensgedeelte. Er is geen poging gedaan om iets te verbloemen’, zegt Lynas. ‘Natuurlijk is het wetenschappelijk gezien gewoon een eiwit, en we passen genetische modificatie al toe op heel veel planten en microben om gewenste eiwitten te maken.’
Plantaardig in de lift
De productie van transgene eiwitten in planten en microben wordt soms moleculair boeren genoemd. ‘Wij zijn ons niet bewust van onderzoek specifiek op het gebied van moleculair boeren. Maar er zijn duidelijke aanwijzingen van consumenten dat ze duurzame alternatieven willen voor veehouderij, en dat ze die alternatieven ook actief opzoeken’, zegt voedselwetenschapper Seren Kell van het Good Food Institute Europe. ‘De verkoop van plantaardige producten is met 21 procent toegenomen in Europa sinds 2020.’
Moolec verwijst er ook naar dat 98 procent van alle soja verbouwd in de Verenigde Staten genetisch gemodificeerd is. Het succes van Impossible Food laat ook zien dat consumenten open staan voor genetisch gemodificeerde producten.
Goedkeuring
Moolec wil nu goedkeuring krijgen om Piggy Sooy te verbouwen en te verkopen in de VS, zegt Dhingra. Dit zou makkelijker moeten gaan dan in de EU, vanwege de regelgeving van de Amerikaanse voedselveiligheidsorganisatie FDA. In de EU en het Verenigd Koninkrijk zijn de regels strikter.
Transgene planten groeien al op heel veel plekken in de wereld, inclusief de EU. De zogenoemde Bt-gewassen hebben bijvoorbeeld een extra gen van een bacterie-eiwit dat insecten doodt zonder schade aan te richten bij grotere dieren.
Wie zo snel mogelijk de tanden wil zetten in een bonenburger met varkenseiwitten, zal dus een trip naar de VS moeten overwegen.
