Veel bronnen beweren dat seksueel zoenen zich 3500 jaar geleden vanuit Zuid-Azië wereldwijd verspreidde. Uit teksten in spijkerschrift blijkt echter dat de romantische kus al veel eerder werd toegepast, in het oude Mesopotamië en Egypte.
De seksuele kus werd al minstens 4500 jaar geleden gebruikt in het oude Mesopotamië en Egypte. Dat volgt uit een analyse van oude teksten.
Er is een hoop discussie over wanneer mensen op een romantische manier begonnen te zoenen. Volgens veel bronnen is het vroegste bewijs van seksueel kussen te vinden in teksten in het Sanskriet die ongeveer 3500 jaar geleden in het huidige India werden geschreven. Sommige onderzoekers denken dat seksueel kussen zich van daaruit over de wereld heeft verspreid. De veroveringen van Alexander de Grote zouden daarbij een rol hebben gespeeld.
Waarom een inpoldering in de Biesbosch alles zegt over het landbouwbeleid van afgelopen eeuw
Eerst de boerderij, dan pas de natuur: de agrarische sector staat er bij veel mensen niet goed op. Historicus Marij Leenders beschrijft in haar onderz ...
De theorie dat seksueel zoenen zich vanuit één plaats over de wereld heeft verspreid, is vervolgens in verband gebracht met een toename in de verspreiding van ziekten die oraal kunnen worden overgedragen. In een vorig jaar gepubliceerd artikel werd bijvoorbeeld gesuggereerd dat het herpes-simplexvirus type 1, dat een koortslip veroorzaakt, veel wijdverspreider werd door ‘de opkomst van seksueel-romantisch zoenen’.
Spijkerschrift
Teksten uit Mesopotamië en Egypte wijzen er echter op dat seksueel zoenen op veel plaatsen onafhankelijk is ontstaan en zich niet plotseling over de hele wereld heeft verspreid, stelt historicus Troels Pank Arbøll van de Universiteit van Kopenhagen. ‘Dit toont aan dat het bekend was in een veel groter gebied in de oude wereld dan de mensen die deze theorieën formuleren in overweging hebben genomen’, zegt hij.
Dit is al tientallen jaren bekend bij de spaarzame deskundigen die het spijkerschrift kunnen lezen dat door verschillende oude beschavingen werd gebruikt. Deze kennis heeft zich echter tot dusver nooit verder verspreid, zegt Arbøll. ‘In de algemene wetenschappelijke gemeenschap was men zich niet bewust van dit bewijs, omdat het nergens wordt aangehaald.’
Meerdere oorsprongen
Daarom besloten Arbøll en zijn vrouw, bioloog Sophie Lund Rasmussen van de Universiteit van Oxford, een wetenschappelijk artikel te schrijven waarin het over het hoofd geziene bewijs wordt beschreven.
Mesopotamische teksten reppen slechts zelden over kussen. De spaarzame vermeldingen laten echter wel zien dat het in de oudheid als een normaal onderdeel van romantische intimiteit werd beschouwd, aldus Arbøll. Zo beschrijft een tekst van ongeveer 3800 jaar geleden hoe een getrouwde vrouw na een kus bijna ontrouw werd. Een andere tekst uit dezelfde tijd gaat over een ongetrouwde vrouw die zweert om nooit met een man te kussen of seks te hebben.
‘Gezien de geografische verspreiding denk ik dat seksueel zoenen meerdere oorsprongen moet hebben gehad’, zegt Arbøll. ‘Het is niet iets dat op één plek is ontstaan.’
Plezier nastreven
Volgens Arbøll en Rasmussen zijn er ook aanwijzingen dat moderne mensen en neanderthalers met elkaar hebben gezoend, of op zijn minst onderling speeksel hebben uitgewisseld. Daarnaast kussen bonobo’s elkaar ook op de mond. Het is dus mogelijk dat mensen al veel langer seksueel kussen dan je uit de geschreven geschiedenis kunt concluderen. ‘Ik denk dat het zeer waarschijnlijk heel ver teruggaat’, zegt Arbøll.
Een studie uit 2015 van antropoloog William Jankowiak van de Universiteit van Nevada en zijn collega’s vond echter geen bewijs voor seksueel zoenen bij jager-verzamelaars. ‘Mijn vermoeden is dat kussen is ontstaan onder de elite in complexe samenlevingen’, zegt Jankowiak. De elite was namelijk in staat om plezier na te streven en seks te veranderen in een erotische ontmoeting, zegt hij.
Jankowiak heeft verder ontdekt dat seksueel zoenen vaker voorkomt in koude klimaten. Mogelijk komt dit doordat op plekken waar het lichaam van mensen bedekt is met kleren, het gezicht de enige beschikbare zone is om aan te raken, zegt hij.
